บทบาทนักสังคมสงเคราะห์ในการปฎิบัติงานป้องกันปัญหายาเสพติด : ศึกษาเฉพาะกรณีนักสังคมสงเคราะห์ของกรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาเรื่อง “บทบาทนักสังคมสงเคราะห์ ในการปฏิบัติงานป้องกันปัญหายาเสพติด ศึกษาเฉพาะกรณี : นักสงคมสงเคราะห์ของกรุงเทพมหานคร” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดรูปแบบ ทัศนคติและบทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ในการปฏิบัติงานด้านการป้องกันปัญหายาเสพติด รวมทั้งศึกษาถึงปัญหาและอุปสรรคในการปฏิบัติงานด้านการป้องกันปัญหายาเสพติด กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษา คือ นักสังคมสงเคราะห์ของสำนักสวัสดิการสังคม และสำนักอนามัยของกรุงเทพมหานคร รวม 101 คน และเก็บได้จริงรวม 91 คน คิดเป็นร้อยละ 90.10 สถิติที่ใช้ คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและใช้โปรแกรมสถิติสำเร็จรูป SPSS/PC+ ในการวิเคราะห์ข้อมูล ผลการศึกษาในด้านสังคมประชากร พบว่า นักสังคมสงเคราะห์ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุระหว่าง 25-29 ปี มากที่สุด ส่วนใหญ่มีวุฒิการศึกษาปริญญาตรี ร้อยละ 92.3 แต่ครึ่งหนึ่งไม่ได้รับการศึกษาทางสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ คิดเป้นร้อยละ 54.9 เป็นนักสังคมสงเคราะห์ในชั้นผู้ปฏิบัติการมากที่สุด มีระยะเวลาในการปฏิบัติหน้าที่เป็นนักสังคมสงเคราะห์ และมีประสบการณ์ในการทำงานด้านการป้องกันปัญหายาเสพติดส่วนใหญ่ อยู่ในระหว่าง 1-5 ปีเท่ากัน โดยมีลักษณะงานด้านการเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ต่อกลุ่มเป้าหมายและประชาชนทั่วไป ให้เกิดความรู้ ความเข้าใจเรื่องพิษภัยยาเสพติด ผลการศึกษาด้านบทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ในการปฏิบัติงานป้องกันปัญหายาเสพติด พบว่า บทบาทนักสังคมสงเคราะห์ส่วนใหญ่ ที่มีการปฏิบัติมากที่สุด คือ บทบาทผู้ประสานงาน ร้อยละ 96.7 ปัญหา อุปสรรคในการปฏิบัติงานป้องกันปัญหายาเสพติด นักสังคมสงเคราะห์ส่วนใหญ่เห็นด้วยอย่างยิ่งกับปัญหายาเสพติดที่ไม่ควบคุมโดยกฎหมายยังมีจำหน่ายอยู่และหาซื้อได้ง่าย ทำให้ยากต่อการป้องกัน ร้อยละ 62.6 รองลงมา คือ เห็นด้วยต่องบประมาณของหน่วยงานที่จำกัดในการรณรงค์เผยแพร่ไม่เพียงพอ ร้อยละ 62.2 และไม่เห็นด้วยต่อปัญหาที่ว่า นักสังคมสงเคราะห์ที่ปฏิบัติงานป้องกันปัญหายาเสพติด ยังขาดความรู้ความสามารถที่ใช้ในการปฏิบัติงาน ร้อยละ 47.3 ผู้ศึกษาได้เสนอแนวทางต่อบทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ ในการปฏิบัติงานป้องกันปัญหายาเสพติดว่ ควรมีการดำเนินงานแบบแนวรุก ซึ่งในบทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ ควรเป็นบทบาทของผู้ปฏิบัติการเพื่อสังคม โดยทำหน้าที่เป็นปากเป็นเสียง หรือผู้พิทักษ์สิทธิผลประโยชน์ให้แก่วิชาชีพสังคมสงเคราะห์ วิชาชีพอื่นๆ รวมทั้งผู้ติดยาและผู้เลิกติดยาเสพติด ปรับปรุงนโยบายสังคมและมาตรการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด ให้สอดคล้องกับปัญหาและความต้องการของผู้ที่เกี่ยวข้องและนโยบายของรัฐบาล ปรับปรุงหรือปฏิรูปกฎหมายสังคมเพื่อการป้องกันและควบคุมปัญหายาเสพติด ในส่วนการปรับปรุงนโยบายขององค์กร หน่วยงานในด้านต่างๆ ให้เอื้อต่อการปฏิบัติงานสังคมสงเคราะห์ ในด้านการปฏิบัติงานอันเกี่ยวกับปัญหายาเสพติด เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และในด้านของชุมชน ควรมีการตั้งองค์กรประสานงานของชุมชน มีเครือข่ายประสานงานต่อองค์กร หน่วยงานของรัฐต่อต้านยาเสพติดสัมพันธ์กัน