การศึกษาพฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้าและปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้าของประชากรในจังหวัดสมุทรปราการ

Abstract

การศึกษาด้วยตนเอง เรื่อง “การศึกษาพฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้าและปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้าของประชากรในจังหวัดสมุทรปราการ” เป็นการวิจัยเชิงสำรวจ (Survey Research) ความสำคัญของปัญหาในการศึกษาครั้งนี้ คือ ปัจจุบันนี้ประเทศไทยกำลังประสบปัญหาวิกฤตการณ์ทางด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อมที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยที่ทรัพยากรธรรมชาติในประเทศที่ใช้ในการผลิตไฟฟ้ามีอยู่อย่างจำกัด วัตถุประสงค์ของการศึกษาวิจัยในครั้งนี้เพื่อศึกษาพฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้า และปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้าซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในการร่วมรณรงค์ประหยัดพลังงานไฟฟ้า กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาคือ ประชากรในจังหวัดสมุทรปราการที่มีอำนาจหรือมีส่วนร่วมในการตัดสินใจเลือกใช้หลอดไฟฟ้าเพื่อใช้ในครอบครัว ผู้ศึกษานำข้อมูลที่ได้รวบรวมจากแบบสอบถามมาวิเคราะห์ด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยใช้โปรแกรม SPSS FOR WINDOW VERSION 12 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่ออธิบายข้อมูลด้านประชากรศาสตร์ พฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้า และปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกใช้ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์หาความสัมพันธ์โดยใช้สถิติทดสอบที (T-test) ในกรณีตัวแปรอิสระ 2 ตัว และสถิติทดสอบความแปรปรวนทางเดียว (One-way Anova) สำหรับกรณีตัวแปรอิสระมีมากกว่า 2 ตัวขึ้นไป จากการศึกษาข้อมูลทั่วไปพบกว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 63.33 มีอายุระหว่าง 30-39 ปี คิดเป็นร้อยละ 37.67 มีระดับการศึกษาปริญญาตรี คิดเป็นร้อยละ 66.33 มีอาชีพเป็นพนักงานบริษัทเอกชน คิดเป็นร้อยละ 65.67 มีรายได้ต่อเดือน 10,001-20,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 40.67 มีสถานภาพสมรสโสด คิดเป็นร้อยละ 50.33 ลักษณะที่อยู่อาศัยเป็นบ้านเดี่ยวร้อยละ 38.67 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างด้านทัศนคติและพฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้า พบว่า ส่วนใหญ่มีค่าไฟฟ้าต่อเดือนอยู่ในช่วง 500-1,000 บาท คิดเป็นร้อยละ 46.67 และมีค่าใช้จ่ายสำหรับไฟฟ้าโดยเฉลี่ยต่อเดือนเท่ากับ 963 บาท มีพฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้าในระดับมาก คิดเป็นร้อยละ 66.00 ส่วนใหญ่ใช้วิธีการประหยัดไฟฟ้าด้วยการปิดสวิตซ์ไฟและเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกครั้งที่เลิกใช้งาน และมีสัดส่วนของจำนวนหลอดประหยัดไฟฟ้าเทียบกับจำนวนหลอดไฟฟ้าทั้งหมดภายในบ้านในระดับมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 32.68 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้าด้านการรับรู้ข้อมูลข่าวสารและสื่อประชาสัมพันธ์ พบว่าส่วนใหญ่ได้รับสื่อจากโทรทัศน์มากที่สุด ส่วนปัจจัยด้านส่วนประสมทางการตลาดพบว่าส่วนใหญ่ให้ความสำคัญเรื่องฉลากรับรองมาตรฐานการประหยัดพลังงานและราคามากที่สุด จากการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะส่วนบุคคลกับพฤติกรรมการเลือกใช้ สามารถสรุปได้ว่า อายุ และสถานภาพสมรส มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้า แต่ในลักษณะส่วนบุคคลอื่น เช่น เพศ รายได้ อาชีพ ลักษณะที่อยู่อาศัย ไม่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้า การรับรู้ข้อมูลข่าวสารหรือความถี่ในการเปิดรับสื่อประชาสัมพันธ์ไม่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจเลือกใช้หลอดประหยัดไฟฟ้า และพฤติกรรมการประหยัดไฟฟ้า มีความสัมพันธ์ในทางบวกที่ระดับต่ำกับสัดส่วนของจำนวนหลอดประหยัดไฟฟ้าเทียบกับจำนวนหลอดทั้งหมดภายในบ้าน