การศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการมีพฤติกรรมคุณธรรมทางพุทธศาสนาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายจังหวัดสมุทรปราการ

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมคุณธรรมทางศาสนาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายของโรงเรียนในจังหวัดสมุทรปราการ 2) ศึกษาอิทธิพลของการอบรมเลี้ยงดูจากครอบครัวและกายถ่ายทอดลักษณะทางพุทธศาสนาจากครอบครัวของเด็กที่มีผลต่อพฤติกรรมคุณธรรมทางศาสนาของนักเรียนกลุ่มดังกล่าว 3) เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมทางศาสนาระหว่างเด็กที่มีพฤติกรรมระดับสูงและระดับต่ำ การเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม โดยผู้ศึกษาใช้กลุ่มตัวอย่างในโรงเรียน 4 แห่ง รวม 404 คน ได้แก่ โรงเรียนสมุทรปราการ 216 คน โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ สวนกุหลาบวิทยาลัย 92 คน โรงเรียนพลูเจริญวิทยาคม 47 คน โรงเรียนเซนต์โยเซฟบางนา 49 คน การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ การวิเคราะห์ความแปรปรวน และการวิเคราะห์ถดถอยแบบพหุซึ่งมาจากการวิเคราะห์ข้อมูลสรุปผลได้ว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการมีพฤติกรรมคุณธรรมทางพุทธศาสนา ได้แก่ การถ่ายทอดการปฏิบัติตามแนวพุทธ การเลี้ยงดูแบบพึ่งตนเอง การถ่ายทอดวิถีชีวิตตามแนวพุทธ โรงเรียนและพ่อแม่ประกอบอาชีพส่วนตัว และจากการวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ของตัวแปรกับพฤติกรรมคุณธรรมทางศาสนา พบว่า เพศหญิงมีพฤติกรรมสูงกว่าเพศชาย และเป็นนักเรียนโรงเรียนเอกชน คือ โรงเรียนเซนต์โยเซฟ ขณะที่เด็กนักเรียนในโรงเรียนอื่นๆ ในภาครัฐ มีพฤติกรรมคุณธรรมทางศาสนาต่ำกว่า ในส่วนของตัวแปรอิสระกับตัวแปรชีวสังคมมีความสัมพันธ์กันในด้านเพศ อาชีพมารดา และรายได้ต่างกัน จึงทำให้มีการเลี้ยงดูแบบรักสนับสนุนต่างกัน การอบรมเลี้ยงดูแบบควบคุมจะต่างกันเรื่องเพศ การเลี้ยงดูแบบใช้เหตุผลต่างกันเรื่องรายได้ การเลี้ยงดูแบบพึ่งตนเองต่างกันเรื่องรายได้เช่นกัน ส่วนการถ่ายทอดลักษณะทางพุทธ ถ้าพ่อแม่เป็นแบบอย่างที่ดีทางพุทธมากเท่าใด เด็กก็จะได้รับการถ่ายทอดจากบิดามารดามากเท่านั้น จากการศึกษาพบว่า โดยมากเพศหญิงได้รับการถ่ายทอดสูงกว่า เพศชาย ในด้านรายได้ที่มากที่สุดตั้งแต่ 20,000 บาทขึ้นไป ได้มีส่วนในการถ่ายทอดทางพุทธได้มากกว่า ผู้มีรายได้ต่ำ และเป็นนักเรียนที่เรียนอยู่ในโรงเรียนเอกชนผู้วิจัยจึงขอเสนอแนะว่า ควรส่งเสริมสนับสนุนและประสานงานกับหน่วยงานเกี่ยวข้องกับทางพุทธศาสนาและครอบครัว ให้มีส่วนร่วมในการอบรมสั่งสอน เผยแพร่พุทธศาสนา และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับครอบครัวและเด็ก เพื่อส่งเสริมการสร้างสายใยแก่ครอบครัวและสร้างจิตสำนึกทางพุทธศาสนาให้มากขึ้น