ปัจจัยที่มีผลต่อการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังในโรงพยาบาลหัวเฉียว

Abstract

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ณ โรงพยาบาลหัวเฉียว ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ ผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่เคยมีประวัติการกลับมารักษาซ้ำในโรงพยาบาลหัวเฉียว ระหว่างปี พ.ศ. 2547-2549 จำนวน 14 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ผู้ป่วยโดยตรง 9 ราย และญาติผู้ดูแลผู้ป่วย จำนวน 5 คน และนำมาวิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัย พบว่า ส่วนใหญ่มีความรู้ ในเรื่องสาเหตุและการปฏิบัติตน แต่ความรู้ในเรื่องท้องผูกถ่ายลำบากและอาการเครียด พบว่า มีความรู้ใน 2 เรื่องนี้น้อยกว่าเรื่องอื่น ด้านความเชื่อมั่นในความสามารถในการดูแลตนเอง พบว่า มีด้านการรักษาที่ทุกคนเชื่อว่าตนเองสามารถปฏิบัติตนได้ตามที่แพทย์และพยาบาลแนะนำ ยังขาดความเชื่อมั่นในด้านการออกกำลังกาย รวมทั้งด้านเกี่ยวกับอาการของโรคที่เป็นด้วย ที่พบว่า ส่วนใหญ่คิดว่าอาการของโรคนั้นมีแต่ทรงกับทรุด พฤติกรรมการดูแลสุขภาพ พบว่า ให้ความสำคัญในด้านการรักษามากที่สุด มีการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องตามแพทย์สั่ง มาตรวจตรงตามที่แพทย์นัด เมื่อมีอาการหอบเหนื่อยจะมีการปฏิบัติตนที่แตกต่างกันออกไป พฤติกรรมการดูแลตนเองที่ปฏิบัติน้อยที่สุด คือ เรื่องการออกกำลังกาย และมีบางส่วนไม่เลิกสูบบุหรี่ ด้านการได้รับแรงสนับสนุนทางสังคมนั้น พบว่า ความสำคัญด้านจิตใจ คือ แรงสนับสนุนที่ได้รับจากครอบครัว ส่วนด้านสิทธิการรักษาได้รับการสนับสนุนในเรื่องนี้ดีและพึงพอใจ ด้านการได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับโรคและการดูแลตนเอง พบว่า มีบางส่วนที่รู้สึกว่า ได้รับแรงสนับสนุนในเรื่องนี้น้อย ทั้งนี้ ผู้ให้ข้อมูลหลักทั้งหมดได้รับข้อมูลข่าวสารจากแพทย์และพยาบาล การได้รับการเตรียมความพร้อมของผู้ป่วยก่อนกลับบ้าน ทุกรายบอกว่าเพียงพอและเหมาะสม ได้รับการเตรียมในเรื่องการปฏิบัติตน การรับการรักษาต่อเนื่อง ในขณะที่เรื่องของการหายใจอย่างถูกวิธีมีบางส่วนที่บอกว่าได้รับข้อมูลในเรื่องนี้น้อย การเตรียมความพร้อม กรณีมีเหตุฉุกเฉิน ทุกรายจะมารับการรักษาที่โรงพยาบาลหัวเฉียว เนื่องจากสะดวก ใกล้บ้าน มีสิทธิการรักษาและมีประวัติอยู่ที่นี่ การได้รับบริการ ทุกรายพึงพอใจและรู้สึกว่าตนเองมีส่วนร่วมในการวางแผนให้การรักษา มีการให้ข้อมูลที่จำเป็นเมื่อต้องกลับบ้าน และรู้สึกพึงพอใจในบริการที่ได้รับ จากการสัมภาษณ์ในเรื่องของข้อมูล ว่าได้รับข้อมูลเพียงพอหรือไม่หรือต้องการข้อมูลอะไรในการดูแลลตนเอง ผู้ให้ข้อมูลหลักบอกว่าถ้าหากมีข้อที่ต้องปฏิบัติหรือข้อมูลอื่นๆ แพทย์และพยาบาลคงจะเป็นผู้ให้คำแนะนำและบอกให้ทราบเอง ผลการวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะว่า บุคลากรทางการแพทย์ควรมีการประเมินความเชื่อด้านคุณภาพ ให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรคที่เป็นอยู่ คำแนะนำในการปฏิบัติตนและการดูแลตนเอง เพื่อนำไปสู่พฤติกรรมการดูแลตนเองที่ถูกต้องเหมาะสม อันจะนำไปสู่การลดและป้องกันการกลับมารักษาซ้ำในโรงพยาบาลของผู้ป่วย

The purpose of this study was to investigate the influential factors of the readmission in chronic obstructive pulmonary disease patients in Hua Chiew Hospital, using the Nursing Theories of Orem, Becker’s belief in health and House’s Society Support Theories as the study guidelines. 14 key informants were used in this in-depth interview. They had been admitted during the years of 2004 to 2006 that consisted of 9 chronic obstructive pulmonary disease (COPD) patients and 5 care-takers of other COPF patients that could not give their health information. Data were collected using the interview. After data gathering, the contents were analyzed and reported. The findings from this research demonstrate that patients’ knowledge on causes of this disease were good. They knew that smoking is major cause of COPD. Also knowledge on self-care such as food, water, drink, stimulants avoidance, medications using and self evaluation were good. However some key informants did not knew that constipation and stress can affect this disease. For self-efficacy, they believed that they can take care themselves as physicians and nurses’ recommendation but less on physical exercise. In health behavior, the medical treatment, using medications as directed, and clinic visiting as previous appointment were set as first priority. However the self treatment, when acute attack, were different, But physical exercise and quit smoking were less practiced. The family support was important factor, as psychological support, for COPD patients. The majority of health care information was provided by health professionals but some patients were less supplied. All of key informants were received enough health information on discharge planning. They satisfied this discharge services. And every cases will come back to Hau Chiew hospital, as need, because of convenience, special privilege, past health filing, and experience. According to the result of this research, the medical professionals should evaluate the patients and their care-talers’ knowledge and belief on health. This information will benefit in good disease management that included treatment planning and health education and result on appropriate health behavior that will lead to prevent and reduce patients’ readmission.