Abstract:
การศึกษาการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานแรงงานอพยพในชุมชนเปรมถทัย จังหวัดสมุทรปราการ เป็นการศึกษาเชิงปริมาณ (Quantitative Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานของแรงงานอพยพชาวกัมพูชาในชุมชนเปรมฤทัย จังหวัดสมุทรปราการ ตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน อนุสัญญาว่าด้วยการขจัดการเลือกปฏิบัติทางเชื้อชาติและกฎหมายและระเบียบข้อบังค้นของประเทศไทยเกี่ยวกับแรงงานอพยพและเพื่อศึกษานโยบายด้านสวัสดิการสังคมที่คุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานของแรงงาน โดยสุ่มตัวอย่างแรงงานอพยพชาวกัมพูชา จำนวน 173 คน ที่อาศัยอยู่ในชุมชนเปรมถทัย จังหวัดสมุทรปราการ ผลการศึกษาพบว่า
กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุระหว่าง 31-40 ปี ไม่ได้รับการศึกษา สมรสแล้ว อาศัยอยู่ในประเทศไทย 4-6 ปี มีอาชีพรับจ้าง ทำงานวันละ 8 ชั่วโมง มีรายได้ต่อเดือน 5,001-6,000 บาท
ผลการศึกษาด้านการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานแรงงานอพยพชาวกัมพูชา 5 ด้าน คือ ด้านความมั่นคงทางอาหาร ด้านค่าแรงที่เป็นธรรม ด้านที่อยู่อาศัย และด้านการศึกษา ด้านการรักษาพยาบาล อยู่ในระดับปานกลาง แต่เมื่อพิจารณารายละเอียดของแต่ละด้านพบว่า อยู่ในระดับไม่ดี
ความมั่นคงด้านอาหาร พบว่า กลุ่มแรงงานส่วนใหญ่ไม่ได้รับประทานนมจำนวนสูงมาก และอยู่ในระดับที่ไม่ดี ด้านแหล่งอาหารธรรมชาติในชุมชนหาไม่ได้มีจำนวนสูง เพราะเป็นชุมชนเมืองซึ่งไม่มีแหล่งอาหารธรรมชาติ
ด้านค่าแรงที่เป็นธรรมพบว่า แรงงานอพยพส่วนใหญ่ไม่ทราบและการได้รับอัตราค่าจ้างในการทำงานล่วงเวลาส่วนใหญ่ก็ไม่ทราบว่าตนได้รับค่าล่วงเวลา
ด้านที่อยู่อาศัยพบว่า กลุ่มแรงงานอพยพส่วนใหญ่พักอาศัยร่วมกับครอบครัวอื่น ซึ่งห้องพักแคบ ๆ อยู่รวมกันหลายครอบครัวทำให้อึดอัด ไม่ถูกสุขอนามัย ของกินของใช้ต้องใช้ร่วมกับบุคคลอื่น รวมทั้งสภาพแวดล้อมในบริเวณบ้านเช่า หรือห้องเช่ามีน้ำขังและมีขยะทิ้งเกลื่อนใต้ถุนและบริเวณชุมชนทำให้มีน้ำเสียอยู่บริเวณรอบ ๆ ส่งกลิ่นเหม็นและอาจทำให้สุขภาพอนามัยของผู้อาศัยอยูย่ำแย่
ด้านการศึกษาพบว่าบุตรของแรงงานอพยพไม่ได้รับการช่วยเหลือด้านทุนการศึกษาจากนายจ้าง การไม่ได้รับความช่วยเหลือด้านทุนการศึกษาของบุตรหลานจากหน่วยงานภาครัฐและจากมูลนิธิ หรือสมาคมต่าง ๆ
ด้านการรักษาพยาบาล พบว่า แรงงานอพยพไม่ได้รับสวัสดิการค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลจากนายจ้าง ต้องซื้อยามารับประทานเมื่อยามเจ็บป่วย และการมีปัญหาในยามเจ็บป่วยก็จะยืมเงินจากเพื่อนบ้านเพื่อไปซื้อยามารับประทาน
ด้านสวัสดิการสังคมที่คุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานที่แรงงานอพยพต้องการการรักษาพยาบาลมากที่สุด การขึ้นค่าแรง และการศึกษาของบุตรหลาย ตามลำดับ
ข้อค้นพบจากการศึกษาผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะต่อรัฐให้มีนโยบายคุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานของแรงงานอพยพอย่างจริงจังโดยควรให้แรงงานจังหวัดให้ความรู้แก่แรงงานอพยพเพื่อให้ได้ทราบและรับสวัสดิการขั้นพื้นฐานตามสิทธิที่ตนพึงได้รับ และควรปลูกจิตสำนึกให้แก่นายจ้าง ในการปฏิบัติต่อแรงงานอพยพด้วยความเป็นธรรมรวมทั้งให้บังคับใช้ปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานต่อแรงงานอพยพอย่างเคร่งครัด