การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการรับประทานยาในทหารที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ หน่วย ร.1 รอ. (กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์) กรุงเทพมหานคร จำนวน 260 ราย ด้วยวิธีการเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนด เก็บรวบรวมข้อมูล ตั้งแต่เดือนมีนาคม ถึงเดือนธันวาคม 2555 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามที่ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิและความเที่ยง ได้ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาค เท่ากับ 0.88 วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาาน และเปรียบเทียบปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการรับประทานยาของทหารที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงด้วยสถิติ t-test ผลการวิจัย พบว่าทหารส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 51-55 ปี จบชั้นมัยธมศึกษาตอนปลาย มีรายได้ต่อเดือนมากกว่า 20,000 บาท มีสถานภาพสมรสคู่ ปฏิบัติงานทั้งภายในหน่วยและภารกิจพิเศษในตำแหน่งเป็นผู้ปฏิบัติงาน ลักษณะงานเป็นทั้งงานเอกสารหรือธุรการและฝึกภาคสนาม ทหารมีพฤติกรรมการรับประทานยาอยู่ในระดับปานกลาง (x̄ 3.01, S.D. 0.65) รับรู้ประโยชน์ของการรับประทานยา ระดับมาก (x̄3.81, S.D. 0.57) รับรู้อุปสรรคในการรับประทานยาระดับปานกลาง (x2.94, S.D. 0.60) และรับรู้ความสามารถตนเองในการรับประทานยาในระดับปานกลาง (x̄ 3.13, S.D. 0.64) ตามลำดับ ด้านความรู้สึก อิทธิพลของบุคคลรอบข้าง และอิทธิพลจากสถานการณ์ในการปฏิบัติงาน อยู่ในระดับปานกลาง (x̄ 3.12, S.D. 0.48) ปัจจัยที่พบว่ามีผลต่อพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ สถานภาพสมรส สถานที่ทำงาน ลักษณะงาน รายได้สุทธิหักค่าใช้จ่ายแล้วต่อเดือน การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค การรับรู้ความสามารถของตนเองในการรับประทานยา ความรู้สึก อิทธิพลของบุคคลรอบข้างและอิทธิพลของสถานการณ์ในการปฏิบัติงาน ข้อเสนอแนะจากการศึกษาครั้งนี้ บุคลากรทีมสุขภาพควรนำปัจจัยที่มีนัยสำคัญมาออกแบบกิจกรรมการพยาบาล เพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างถูกต้องให้ทหารที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงชนิดไม่ทราบสาเหตุ และติดตามผลของกิจกรรมการพยาบาลนั้นๆ
The objective of this descriptive research was to study and analyze factors influencing on drug use behaviors in soldiers with primary hypertension. The 260 samples were selected by purposive sampling following the criteria. Data were collected by a self-administered questionnaires used between March 2012 to December 2012. Five experts examined content validity and reliability of questionnaires with alpha-coefficient was 0.88. Data were analyzed by number and perecntage, mean and standard deviation. T-test was used to analyzed factors influencing drug used behaviors. The results revealed that majority of soldiers were 51-55 years old, finished high school, married, worked as formal and special task. Most of them were officers, working as general service officer and field service. Almost of them are non-commandor, working as administration stator, paper works and field service. The mean score of drug use behaviors in soldiers with primary hypertension was at the moderate level. (Mean 3.01, S.D. 0.65) The mean score of perceived benefits of drug use was at the high level. (Mean 3.81, S.D. 0.57) The perceived barriers to drug use was at the high level. (Mean 3.81, S.D. 0.57) The perceived barriers to drug use was at the moderate level. (Mean 2.94, S.D. 0.60) And also perceived self efficacy to drug use was at the moderate level. (Mean 3.13, S.D. 0.64) The activity related affect, inter personal influence and situational influence to drug use was at the moderate level. (Mean 3.12, S.D. 0.48). Factors that effects to drug use behaviors were marital status, working status and income. (p-value <0.05). In addition, perceived benefits, perceived barriers of drug use and perceived self-efficacy, including activity related affect (p-value <0.001), interpersonal influence and situational influence to drug use were the factors affecting drug use behaviors with a statistical significance. (-value < 0.05). This study suggested that health care providers should bring crucial factors to design nursing activity to promote drug use behaviors correctly for the soldiers with primary hypertension and follow up the out come.
