การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 จากเบาหวานเพื่อชะลอการเสื่อมของไต

Abstract

การศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 จากเบาหวาน เพื่อชะลอการเสื่อมของไต โดยการใช้รูปแบบการปฏิบัติตามหลักฐานเชิงประจักษ์ของศูนย์ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง ประเทศสหรัฐอเมริกา พ.ศ. 2543 ซึ่งมี 4 ขั้นตอน คือ 1) การกำหนดประเด็นปัญหาที่ต้องการพัฒนาซึ่งได้มาจากประสบการณ์การปฏิบัติงาน และจากการทบทวนองค์ความรู้ 2) การสืบค้นหลักฐานข้อมูลจากระบบฐานข้อมูลต่างๆ ได้หลักฐานเชิงประจักษ์ที่ตรงประเด็นปัญหาที่ต้องการศึกษาทั้งหมด 24 เรื่อง ประกอบด้วยงานวิจัยเชิงทดลอง 5 เรื่อง งานวิจัยกึ่งทดลอง 3 เรื่อง งานวิจัยพรรณนา 9 เรื่อง งานวิจัยเชิงเปรียบเทียบ 3 เรื่อง งานวิจัยแบบศึกษาไปข้างหน้า 3 เรื่อง และงานวิจัยเชิงคุณภาพ 1 เรื่อง ผู้ศึกษาได้วิเคราะห์และประเมินหลักฐานที่สืบค้นได้และสังเคราะห์เป็นแนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 จากเบาหวาน เพื่อชะลอการเสื่อมของไต 3) การประเมินความเป็นไปได้ที่จะนำแนวปฏิบัติการพยาบาลไปใช้ และนำไปให้พยาบาลวิชาชีพจำนวน 5 คน ทดลองใช้กับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 จากเบาหวานเป็นเวลา 2 สัปดาห์ 4) การวิเคราะห์ผลการทดลองใช้แนวปฏิบัติการพยาบาลเพื่อให้ข้อเสนอแนะในการนำไปใช้ในสถานการณ์จริง ผลการศึกษา พบว่า ได้แนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 จากเบาหวานเพื่อชะลอการเสื่อมของไต ซึ่งประกอบด้วย 1) การซักประวัติ การตรวจร่างกาย การวิเคราะห์ผล การตรวจทางห้องปฏิบัติการ และการคัดกรองผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 2 จากเบาหวาน 2) โปรแกรมสุขศึกษา ประกอบด้วยการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด การควบคุมระดับความดันโลหิต การควบคุมระดับไขมันในเลือด การควบคุมอาหาร การควบคุมน้ำหนัก การออกกำลังกาย การงดสูบบุหรี่ การให้ความรู้เกี่ยวกับโรค การส่งเสริมการรับรู้ความรุงแรงของโรค และการป้องกันภาวะแทรกซ้อน จากผลการศึกษามีข้อเสนอแนะว่า ควรมีการพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลอย่างต่อเนื่องให้สอดคล้องกับหน่วยงานเพื่อชะลอการเสื่อมของไตได้อย่างมีประสิทธิภาพ

The objective of this study was to develop a clinical nursing practice guideline (CNPG) for patients with stage-2 chronic kidney disease due to diabetes nephropathy to delay the progression of the disease. The CNPG was developed by modified Soukup's model of evidence-based nursing practice, which consists 4 phases. Firstly, evidence triggered phase, the problem was identified from working experience and related knowledge. Secondly, evidence-supported phase, the related evidences were searched from a number of data bases and 24 studies were selected, including five randomized control trial, three quasi-experimental studies, nine descriptive studies, three comparative studies, three cohort studies, and one qualitative study. These study were analyzed, evaluated and synthesized to be CNPG for patients with stage-2 chronic kidney disease due to diabetes nephropathy to delay the progression of the disease. Thirdly, evidence-observed phase, the CNPG was evaluated the plausibility for implementation. Five professional nurses had tried to use the CNPG to patients with stage-2 chronic kidney disease due to diabetes nephropathy for two weeks. Fourthly, evidence-based phase, the clinical trial was analyzed in order to give suggestion for implementation in the real situation. The results showed that the CNPG consists of 1) Health history, physical examination, laboratory results analysis and screening for patients with stage-2 chronic kidney disease due to diabetes nephropathy, and 2) Health education program including blood sugar, blood pressure, and blood lipid level control, diet and body weight control, exercise, smoking cessation, as well as knowledge about chronic kidney disease, severity of disease, and complication prevention. In conclusion, the result of study suggestion that the CNPG should be continually developed to be suitable for clinical setting and more efficient for patients with stage-2 chronic kidney disease due to diabetes nephropathy to delay the progression of the disease.