ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจของผู้สูงอายุที่มีภาวะเมตาบอลิกซินโดรม

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจของผู้สูงอายุที่มีภาวะเมตาบอลิกซินโดรม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่มีภาวะเมตาบอลิกซินโดรมที่มารับบริการที่คลินิกโรคเรื้อรังในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล (รพ.สต.) อําเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ จํานวน 92 ราย จากการสุ่มตัวอย่างแบบ cluster random sampling เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ การรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค การรับรู้ความสามารถของตนเอง และความรอบรู้ทางสุขภาพที่มีต่อพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ ที่มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .70, .74, .95, .77, .70, .74 ตามลําดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและสถิติ สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน (Pearson’s correlation coefficient) ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจในระดับปานกลาง (2.94, SD=0.32) การรับรู้อุปสรรคมีความสัมพันธ์ทางลบกับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (r= -.569, p<.001) การรับรู้ความสามารถของตนเอง และการรับรู้โอกาสเสี่ยงมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (r=.562, p<.001 และ r =.252, p<.015 ตามลําดับ) จากผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะว่า พยาบาลและบุคลากรทางสุขภาพควรพัฒนาโปรแกรมหรือกิจกรรมส่งเสริมพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจของผู้สูงอายุที่มีภาวะเมตาบอลิกซินโดรมที่มุ่งเพิ่มการรับรู้ความสามารถของตนเอง และการรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการมีพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจและลดการรับรู้อุปสรรคต่อการมีพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ

The purposes of this research were to examine coronary artery disease (CAD) preventive behaviors and factors related to CAD preventive behaviors among elderly patients with metabolic syndrome. Ninety two elderly patients with metabolic syndrome who visited at the chronic disease clinic, Health Promotion Hospital, Bangplee District, Samut Prakarn Province were selected by cluster random sampling technique. The research instruments consisted of the CAD preventive behaviors interview form, the perceived susceptibility of CAD, the perceived benefits, barriers, self-efficacy, and the health literacy on the CAD preventive behaviors questionnaire with their reliabilities of .70, .74, .95, .77, .70, and .74, respectively. Descriptive statistics and Pearson’s product-moment correlation were employed to analyze the data. The results revealed that the CAD preventive behaviors of the sample were at a moderate level (M = 2.94, SD = 0.32). Perceived barriers of CAD preventive behaviors were negatively related to the CAD preventive behaviors among elderly with metabolic syndrome (r = -.569, p <.001), while perceived self-efficacy and perceived susceptibility of CAD preventive behaviors were positively related to CAD preventive behaviors (r = .562, p <.001 and r = .252, p <.015, respectively). The findings suggested that nurses and health professionals should develop program or appropriate activities for promoting CAD preventive behaviors for elderly patients with metabolic syndrome by enhancing perceived self-efficacy and perceived susceptibility of CAD preventive behaviors and reducing perceived barriers of CAD preventive behaviors.