การกำจัดลูกน้ำและตัวโม่งยุงลายบ้านด้วยสารสกัดจากใบพืชสมุนไพรในท้องถิ่น

Abstract

ศึกษาพิษของสารสกัดจากใบพืชสมุนไพรในท้องถิ่น 5 ชนิด คือ ใบกาแฟโรบัสต้า (Coffea robusta Pierre ex Froehner L.) ใบเตยหอม (Pandanus amaryllifolius Roxb.) ใบพลู (Piper betle Linn.) ใบยอ (Morinda citrifolia) และใบหมุย (Micromelum minutum (Forst. f.) Wight & Arn.) ที่ความเข้มข้น ร้อยละ 10, 50, และ 100 ในเอทธิลแอลกอฮอล์ ต่อการตายของลูกน้ำและตัวโม่งยุงลายบ้าน โดยนำมาเปรียบเทียบกับสารเคมีกำจัดแมลง (ทรายทีมีฟอส) ทำการทดสอบด้วยวิธีการจุ่ม (Dipping) ผลการศึกษาพบว่า สารสกัดจากใบพลูที่ความเข้มข้นร้อยละ 100 ให้ผลการตายต่อลูกน้ำยุงลายบ้าน เท่ากับร้อยละ 100 ที่เวลา 24 ชั่วโมง ซึ่งระยะเวลาที่ทำให้ลูกน้ำยุงลายบ้านตายร้อยละ 50 (LT50) เท่ากับ 155.40 นาที โดยมีค่าความเข้มข้นที่ทำให้ลูกน้ำยุงลายบ้านตายร้อยละ 50 (LC50) เท่ากับร้อยละ 49.02 ขณะที่ทรายทีมีฟอสให้ผลการตายต่อลูกน้ำยุงลายบ้านได้ดีกว่าสารสกัดจากใบพลู โดยให้ผลการตายเท่ากับร้อยละ 100 ที่เวลา 120 นาที โดยระยะเวลาที่ทำให้ลูกน้ำตายร้อยละ 50 (LT50) เท่ากับ 72.57 นาที นอกจากนี้ผลการศึกษาพบว่า สารสกัดจากใบพลูที่ความเข้มข้นร้อยละ 100 ให้ผลการตายต่อตัวโม่ง เท่ากับร้อยละ 97 ที่เวลา 24 ชั่วโมง ระยะเวลาที่ทำให้ตัวโม่งตายร้อยละ 50 (LT50) เท่ากับ 405.54 นาที และค่าความเข้มข้นที่ทำให้ลูกน้ำยุงลายบ้านตายร้อยละ 50 (LC50) เท่ากับร้อยละ 35.06 ในขณะที่ทรายทีมีฟอสพบว่าไม่มีพิษต่อตัวโม่งยุงลายบ้าน จากผลการศึกษาสามารถสรุปได้ว่าสารสกัดจากใบพลูมีพิษในการกำจัดได้ทั้งลูกน้ำและตัวโม่งยุงลายบ้าน ดังนั้น จึงควรมีการพัฒนาสารสกัดจากใบพลูเพื่อนำไปใช้ในการกำจัดตัวอ่อนของยุงลายบ้านต่อไป

Larvicidal and pupicidal of local herbal extracts from robusta coffee leaves (Coffea robusta Pierre ex Froehner L.), pandan leaves (Pandanus amaryllifolius Roxb.), piper betle leaves (Piper betle Linn.), great morinca leaves (Morinda citrifolia), and clausena cambodiana guill leaves (Micromelum minutum (Forst. f.) Wight & Arn.) were tested against larvae and pupae stages of Aedes agypti L. The larvae and pupae were tested at 10%, 50%, and 100% concentrations in ethylalcohol and compared them with chemical insecticide (temephos) by dipping bioassays. The results revealed that 100 % of piper betle leave extracts gave 100% mortality of the larvae stage at 24 hours, with median lethal time (LT50) at 155.40 minutes. The median lethal concentration (LC50) was 49.02%. While, temephos gave the mortality more than piper betle leave extracts Temephos showed 100% mortality of the larvae stages at 120 minutes, which the LT50 was 72.57 minutes. Moreover, 100% of piper betle leave extracts revealed 97% mortality of pupae stages at 24 hours, with the LT50 at 405.54 minutes. The LC50 was 35.06%, Meanwhile, temephos did not have any toxic to pupae. This study concluded that piper betle leave extracts have the high toxicity to larval and pupal stages of Aedes aegypti L. Therefore, piper betle leaves extract should be further studied to control immature stages of Aedes aegypti L.