แนวทางในการจัดสวัสดิการสำหรับแรงงานที่รับงานไปทำที่บ้าน

Abstract

การศึกษาเรื่อง แนวทางในการจัดสวัสดิการสำหรับแรงงานที่รับงานไปทำที่บ้าน มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการค้านสวัสดิการของผู้รับงานไปทำที่บ้าน ในประเภทงานลงสีผ้าบาติก เย็บชายผ้าเช็ดหน้า เข็บชิ้นส่วนรองเท้า ดอกไม้ประดิษฐ์ และดอกไม้จันทร์ ศึกษาสวัสติการของแรงงานนอกระบบประเภทผู้รับงานไปทำที่บ้าน ซึ่งจัดโดยภาครัฐและเอกชน เพื่อศึกษาผลกระทบจากการทำงานของผู้รับงานไปทำที่บ้าน และเพื่อเสนอแนะมาตรการและแนวทางในการส่งเสริมให้ผู้รับงานไปทำที่บ้าน ได้รับสวัสติการที่เหมาะสม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้คือ ผู้ที่รับงานไปทำที่บ้านที่อาศัยอยู่ในเขตคลองเคย โดยทำงานในประเภทลงสีผ้าบาติก เย็บชายผ้าเช็ดหน้า เย็บชิ้นส่วนรองเท้า ดอกไม้ประดิษฐ์ และดอกไม้จันทร์ กลุ่มตัวอย่างละ 10 ราย ผลการวิจัยจากแรงงานที่รับงานไปทำที่บ้าน ทั้ง 5 กลุ่ม ได้แก่ การลงสีผ้าบาติก เย็บชายผ้าเช็ดหน้า เย็บชิ้นส่วนรองเท้า ดอกไม้ประดิมฐ์ และดอกไม้จันทร์ พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็น เพศหญิง มีอาธุระหว่าง 22 - 45 ปี ภูมิลำเนาส่วนใหญ่มาจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สถานภาพ อยู่ด้วยกันโดยไม่ได้สมรส บุตรที่อยู่ด้วยกัน 1-5 คน บุตรที่ต้องอุปการะ 1-3 คน จบการศึกษาระดับประถมศึกษา อาชีพหลักคืองานทั้ง 5 กลุ่ม ส่วนอาชีพรอง คือ ร้อยมาลัย รายได้ต่อเดือนอยู่ระหว่าง 1,000 - 2,000 บาท รายได้ต่อเดือนของครอบครัวคือ 3,000 - 5,000 บาท ที่อยู่อาศัยเป็นห้องเข่าติดริมดลอง เป็นแหล่งชุมชนแออัค และมีปัญหายาเสพดิคในชุมชมการรับงานไปทำที่บ้านของทั้ง 5 กลุ่มตัวอย่าง ส่วนใหญ่ทำงางานวันละ 8-10 ชั่วโมง รายได้ต่อชิ้นแล้วแต่ลักษณะงาน นายจ้างจ่ายเงินให้เป็นรายเดือน มีสัมพันธภาพที่ดีกับนายจ้าง ลักษณะการทำงานจะนั่งทำงานตลอดทั้งวัน สภาพแวดล้อมคับแคบเนื่องจากทำบริเวณหน้าบ้าน มีฝุ่นละอองทั้งจากชิ้นงานและสภาพแวคล้อมภายนอก มีแสงสว่างเพียงพอ เครื่องมือเครื่องใช้มีความพร้อมอยู่ในสภาพใช้งานได้ตลอดเวลา สารเคมีที่ได้จะมาจากงานผ้าบาติก งานเข็บชิ้นส่วนรองเท้า ผลกระทบจากการทำงานส่วนใหญ่ทุกกลุ่มจะมีปัญหาค้านสุขภาพ คือปวดหลัง ปวดเอว และภูมิแพ้ ถ้ามึงานอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอจะทำให้ครอบครัวมีรายได้เพิ่มขึ้น ถ้ามีงานเป็นบางช่วง ทำให้รายได้ไม่เพียงพอกับค่าใช้จ่าย ส่วนสัมพันธภาพภายในครอบครัวนั้นจะไม่มีเวลาให้กับครอบครัว ทำให้บางครอบครัวเกิดปัญหาความไม่เข้าใจกัน สำหรับสัมพันธภาพกับเพื่อนบ้านเป็นไปด้วยดี ไม่มีปัญหาใด ๆ สวัสติการของแรงงานแต่ละกลุ่มส่วนใหญ่ไม่ได้รับสวัสดิการใด ๆ และสวัสคิการที่ต้องการมากที่สุดคือประกันสังคม และเงินโบนัส ข้อเสนอแนะคือ ต้องการให้นายจ้างเพิ่มค่าจ้างให้มากขึ้นและจัดงานปีใหม่ มีการมอบของขวัญให้ ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับแนวทางในการจัดสวัสดิการแรงงาน 1. ควรกำหนดความหมายและขอบเขตของงานที่รับไปทำที่บ้าน ซึ่งรวมถึงความรับผิดชอบของผู้ที่เกี่ยวข้อง 2. รัฐบาลควรออกกฎหมายคุ้มครองแรงงานที่รับงานไปทำที่บ้านเป็นการเฉพาะ หรือเป็นส่วนหนึ่งของกฎหมายคุ้มครองแรงงานนอกระบบ เพื่อให้แรงงานประเภทนี้ได้รับความเป็นธรรมในการจ้างงาน ไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบจากนายจ้าง 3. ควรกำหนดค่าตอบแทนที่เป็นตัวเงินอย่างเหมาะสม และมีมาตรฐานโดยกำหนดขึ้นจากความยากง่ายของงาน ระยะเวลาที่ใช้ในการทำงาน คุณภาพของงาน ความเร่งด่วนของงาน ความเสี่ยงในการทำงาน และต้นทุนการผลิต4. ควรพิจารณาความเป็นไปได้ของการขายขอบข่ายการประกันสังคมให้ครอบคลุม 5. ควรมีการตรวจสภาพการทำงานและการจ้างงานของแรงงานนอกระบบเป็นระยะ ๆ เพื่อให้คำปรึกษาแนะนำแก่แรงงานที่รับงานไปทำที่บ้าน ข้อเสนอแนะสำหรับการวิจัยครั้งต่อไป คือ 1) ควรศึกษากรอบและมาตรการของกฎหมายว่าด้วยการรับงานไปทำที่บ้าน 2) ควรศึกษามาตรการป้องกันอันตรายต่อสุขภาพของผู้รับงานไปทำที่บ้าน และ 3) ควรศึกษาสวัสดิการสังคมหรือการคุ้มครองทางสังคม หรือโครงข่ายความปลอดภัยทางสังคมสำหรับแรงงานนอกระบบหรือผู้รับงานไปทำที่บ้าน