การเตรียมและการตรวจสอบปริมาณสารแมงจิเฟอรินของสารสกัดจากใบมะม่วงและในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง

Abstract

สารแมงจิเฟอรินที่สกัดได้จากใบมะม่วงน้ำดอกไม้ (Mangifera indica L.) มีสัดส่วนร้อยละ 2.61 ของน้ำหนักผงใบ แห้ง นำมาทดสอบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ DPPH พบว่าฤทธิ์ของสารสกัดมีความสามารถในการจับอนุมูลอิสระ DPPH ได้โดยมีค่า IC50 เท่ากับ 6.38 มคก./มล. ทำการวิเคราะห์หาปริมาณสารแมงจิเฟอรินในสารสกัดด้วยวิธี รงคเลขผิวบางสมรรถนะสูง (HPTLC) ซึ่งการวิเคราะห์ปริมาณและตรวจสอบความถูกต้องของวิธี ทำโดยใช้แผ่น HPTLC silica gel 60 F254 เป็นวัฏภาคคงที่และตัวทำละลายผสมของ ethyl acetate : acetone : formic acid : water ในอัตราส่วน 8:2:1:1 โดยปริมาตร เป็นวัฏภาคเคลื่อนที่ ตรวจวัดด้วยเครื่องเดนซิโตมิเตอร์ (TLC scanner 3) ที่ความยาวคลื่น 320 นาโนเมตร จากการตรวจสอบความถูกต้องของวิธีวิเคราะห์พบว่า วิธีวิเคราะห์มีความเป็นเส้นตรงในช่วงความเข้มข้น 1.0-3.0 มคก./แถบ มีความแม่น (ค่าร้อยละการกลับคืนเท่ากับ 107.89 ± 0.29) ความเที่ยงในวันเดียวและต่างวันกันมีค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานสัมพัทธ์เท่ากับ 0.51-1.71% และ 1.52% ตามลำดับ และความจำเพาะเจาะจงของวิธี พบว่ามีการแยกออกาจากสารอื่นได้สมบูรณ์โดยมีค่า Rf ของสารแมงจิเฟอรินที่ 0.48 ความบริสุทธิ์ของสารแมงจิเฟอรินในสารสกัดที่วิเคราะห์ได้เท่ากับ 94.75±0.52% การศึกษาความคงตัวของโลชันสารสกัดแมงจิเฟอรินที่มีสารสกัด ร้อยละ 1 ที่สภาวะเร่งอุณหภูมิ 45±2 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ 75% เป็นระยะเวลา 120 วัน พบว่าโลชันสารสกัดมีสีเข้มข้น กลิ่นจางลง ค่าความเป็นกรด-ด่าง และความหนืดลดลงเล็กน้อย มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ DPPH ดี แต่ปริมาณสารแมงจิเฟอรินลดลงอย่างรวดเร็ว และการศึกษาความคงตัวที่อุณหภูมิห้อง 30 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ 70±10% เป็นระยะเวลา 120 วัน พบว่ามีความคงตัวทางเคมีกายภาพและมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ DPPH ดี และปริมาณสารแมงจิเฟอรินค่อยๆ ลดลงเล็กน้อย

Mangiferin was isolated from Leaves of Magifera indica L. variety Nam Doc Mai with the percentage yield of 2.61% w/w of dried leaves. It showed a potent scavenging activity on DPPH redical with an IC50 value of 6.38μg/mL. A high-performance thin-layer chromatographic (HPTLC) method was developed and validated for quantitative determination of mangiferin. The method was performed on HPTLC silica gel 60 F254 per-coated plate with the mixture of ethyl acetate-acetone-formic acid-water 8:2:1:1 (V/V/V/V) as mobile phase. Detection and quantitation was achieved by densitometric scanning at the wavelength of 320 nm. The results from validation method indicated that the proposed HPTLC method provided a good linearity in the range of 1.0 to 3.0 μg/band, accuracy (% recovery 107.89±0.29), precision (intra-day and inter-day RSDs 0.51-1.71% and 1.52% respectively). The specificity was obtained with a sharp peak with the Rf value of 0.48. The purity of mangiferin extract was 94.75±0.52%. The stability test of 1% isolated mangiferin lotion with an accelerated condition, 45±2°C/75%RH, for 120 days found that the color of lotion increased from light yellow to dark yellow and small decreased of pH and viscosity, with fading of the odor. The DPPH radical scavenging activity of lotion was potent and stable although the content of mangiferin significantly decreased. The stability test at room temperature, 30°C/70±10%RH, for 120 days showed the stable of physical and the DPPH radical scavenging activity on the lotion, with a low decreased mangiferin content.