การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตของประชาชนในเขตชั้นนอกของกรุงเทพมหานครและปริมณฑล : ด้านสุขภาพ อนามัย และที่อยู่อาศัย

Abstract

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตของประชาชนในเขตชั้นนอกกรุงเทพมหานครและปริมณฑลด้านสุขภาพอนามัย และที่อยู่อาศัย ซึ่งเป็นผลจากการขยายตัวของชุมชนชานเมืองและปริมณฑลข้อมูลที่นำมาใช้ในการศึกษานี้ได้จากการรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มประชากรตัวอย่าง 3 กลุ่มอาชีพ ได้แก่ อาชีพเกษตรกรรม อาชีพอุตสาหกรรม อาชีพพาณิชยกรรม บริการ ข้าราชการและพนักงานรัฐวิสาหกิจใน 4 พื้นที่ ได้แก่ ลาดกระบัง บางพลี บางบ่อ บางเสาธง จำนวน 613 คน และยังอาศัยข้อมูลจากการค้นคว้า เอกสารอ้างอิงวิทยานิพนธ์ และสถิติต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการขยายตัวของชุมชนเมืองด้วยการวิเคราะห์ข้อมูล ใช้การวิเคราะห์ด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป SPSS/PCผลการศึกษา พบว่าจากการที่ปัจจุบันกรุงเทพมหานครมีการเจริญเติบโตและขยายตัวขึ้นทั้งในด้านพื้นที่เมืองและจำนวนประชากร และมีการขยายจากบริเวณศูนย์กลางเมืองไปสู่บริเวณชุมชนเมืองและปริมณฑลมากกว่าในอดีตเป็นผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมในชุมชนเมืองนั้น ๆ กล่าวคือ พื้นที่ของบริเวณชุมชนชานเมืองและปริมณฑลเดิมเป็นบริเวณที่ทำการเกษตรกรรมได้เปลี่ยนสภาพเป็นที่พักอาศัย ร้านค้า พาณิชยกรรม โรงงานอุตสาหกรรม และอื่นๆ การประกอบอาชีพของประชากร มีทั้งอาขีพเกษตรกรรม อุตสาหกรรมและพาณิชยกรรม บริการ ข้าราชการรวมทั้งพนักงานรัฐวิสาหกิจ โดยอาชีพด้านเกษตรกรรมในปัจจุบันมีเพียงส่วนน้อย ฐานะทางเศรษฐกิจของกลุ่มประชากรอยู่ในระดับปานกลาง การเปลี่ยนแปลงทางด้านภายภาพของชุมชนด้านสุขภาพ อนามัย และด้านที่อยู่อาศัยมีการปรับเปลี่ยนไปในปริมาณที่เพิ่มขึ้น แต่สุขภาพอนามัยของกลุ่มประชากรทรุดโทรมมากกว่าในอดีต ปัญหาที่ประสบได้แก่ ปัญหาด้านสภาพการอยู่อาศัย ปัญหาด้านการเดินทาง และปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่มีเพิ่มมากขึ้น ความสัมพันธ์และสันทนาการระหว่างเพื่อนบ้านและชุมชนลดน้อยลง ปัญหาในชุมชนเพิ่มมากขึ้นกว่าในอดีตจากผลการศึกษาดังกล่าว ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะให้หน่วยงานทั้งในภาครัฐและภาคเอกชน ซึ่งรวมถึงองค์กร และมูลนิธิต่างๆ (NGOS) ที่มีหน้าที่และวัตถุประสงค์ในการให้ความช่วยเหลือประชากรที่ประสบปัญหาและประชากรผู้ด้อยโอกาส ได้มีโอกาสที่จะได้รับความช่วยเหลืออย่างทั่วถึงโดยดำเนินการจัดตั้งองค์กรชุมชนให้ครอบคลุมในพื้นที่ต่าง ๆ ให้มากที่สุด ดำเนินการประชาสัมพันธ์ถึงวัตถุประสงค์ของหน่วยงานที่ให้ความช่วยเหลือรวมทั้งการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ด้านสุขภาพ อนามัย และด้านที่อยู่อาศัยอย่างต่อเนื่อง เพื่อที่จะได้นำเอาความต้องการของประชากรให้พื้นที่และปัญหาต่าง ๆ ที่พบมาดำเนินการแก้ไข และพัฒนาการให้ความช่วยเหลือให้ตรงตามวัตถุประสงค์ในโอกาสต่อไป