พฤติกรรมของผู้บริโภคในการใช้บริการร้านขายยาในเขตเมืองพัทยา

Abstract

ยาเป็นปัจจัยหนึ่งในปัจจัยสี่ที่มีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ ร้านขายยาเป็นส่วนหนึ่งของระบบสุขภาพที่อยู่ใกล้ชิดประชาชน ไม่เพียงแต่ทำหน้าที่กระจายยาเท่านั้น แต่ยังมีบทบาทสำคัญเปรียบเสมือนเป็น “ที่พึ่งด้านสุขภาพของชุมชน” เป็นทางเลือกกนึ่งของประชาชนในการใช้บริการเมื่อมีอาการหรือเจ็บป่วยเบื้องต้น ร้านขายยาในปัจจุบันจึงมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง มีรูปแบบการบริการที่หลากหลายแตกต่างกัน ไม่ว่าจะพิจารณาจากทำเลที่ตั้งการตกแต่งร้าน ราคายา การมีเภสัชกรประจำร้าน เป็นต้น ความแตกต่างของคุณภาพการบริการของร้านขายยาเป็นประเด็นหนึ่งที่ประชาชนให้ความสนใจ ทั้งนี้ เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค หรือผู้ป่วย มาตรฐานร้านขายยาจึงถูกพัฒนาขึ้น ให้สามารถเป็นหน่วยบริการหนึ่ง ในเครือข่ายระบบริการสุขภาพปฐมภูมิ ภายใต้หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ซึ่งประชาชนสามารถเข้าถึงบริการด้านสุขภาพได้ตามความจำเป็น และมีเสรีในการเลือกใช้บริการได้ตามความพึงพอใจ ซึ่งในปัจจุบันจำนวนร้านขายยาทั่วประเทศไทยมีมากกว่า 12,119 แห่ง เป็นร้านขายยาแผนปัจจุบัน (ขย. 1) จำนวน 4,723 แห่ง ร้านขายยาแผนปัจจุบันเฉพาะยาบรรจุเสร็จ (ขย. 2) 5,147 แห่ง ร้านขายยาแผนโบราณ 2,249 แห่ง และอีกจำนวนหนึ่งเป็นร้านขายยาแผนปัจจุบันเฉพาะยาบรรจุเสร็จสำหรับสัตว์ (สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา, 2540) จากจำนวนร้านขายยาที่มีอยู่มาก และกระจายอยู่ทั่วไป จึงทำให้การซื้อยารับประทานเองมีความสะดวกกว่าการไปพบแพทย์ ทำให้ร้านขายยาได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย การศึกษาพฤติกรรมของผู้บริโภคในการใช้บริการร้านขายยาในเขตเมืองพัทยา มีวัตถุประสงค์ในการศึกษา 2 ประการคือ 1. เพื่อศึกษาพฤติกรรมของผู้บริโภคในการใช้บริการร้านขายยาในเขตเมืองพัทยา 2. เพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการมาใช้บริการร้านขายยาของผู้บริโภคในเขตเมืองพัทยา โดยมีสมมติฐานในการศึกษา คือ สมมติฐานที่ 1 ปัจจัยส่วนบุคคลของผู้บริโภค ได้แก่ เพศ อายุ การศึกษา รายได้ อาชีพ และสถานภาพการสมรส มีผลต่อพฤติกรรมการเลือกใช้บริการร้านขายยาของผู้บริโภคและสมมติฐานที่ 2 ร้านขายยาที่ตั้งอยู่ในห้างสรรพสินค้า เป็นปัจจัยที่มีผลต่อผู้บริโภคในการเลือกใช้บริการร้านขายยามากที่สุด ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการศึกษาวิจัย คือ 1. นำไปวางแผนทางด้านการตลาด 2. นำมาเป็นแนวทางในการให้บริการอย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภคมากสุด 3. เพื่อเผยแพร่ความรู้สำหรับผู้ที่มีความสนใจทั่วไป จากการวิจัย นำมาสู่ข้อเสนอแนะอันจะเป็นประโยชน์ในการปรับปรุงกลยุทธ์ทางด้านตลาด ในด้านผลิตภัณฑ์ (Product) ด้านราคา (Price) ด้านทำเลที่ตั้ง (Place) และด้านการส่งเสริมการขาย (Promotion) ของร้านขายยาในปัจจุบัน เพื่อก่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เกิดประโยชน์สูงสุด และสอดคล้องต่อความต้องการของผู้บริโภคมากที่สุด