ภาวะเครียดออกซิเดชัน (oxidative stress) คือ ภาวะความไม่สมดุลของการเกิดอนุมูลอิสระ และกระบวนการป้องกันอันตรายจากอนุมูลอิสระโดยสารต!านออกซิเดชัน ความเครียดออกซิเดชันจึงเกิดจากปฏิกิริยาทางชีวภาพและปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม ซึ่งปัจจุบันเราทราบกันดีว่าความผิดปกติบางอย่างของร่างกายและโรคหลายโรคล้วนมีสาเหตุเกี่ยวข้องกับความเครียดออกซิเดชัน การศึกษานี้จึงมุ่งเน้นศึกษาองค์ประกอบสําคัญในสารสกัดข้าวก่ำ และผลของสารสกัดข้าวก่ำต่อการปรับเปลี่ยนระบบต้านออกซิเดชันและไซโตไคน์ในร่างกายสัตว์ทดลอง ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าสารสกัดข้าวก่ํามีสารฟีนอลิกและแอนโธไซยานินเป็นองค์ประกอบหลัก และเมื่อป้อนสารสกัดนี้ในขนาด 500 และ 1000 มิลลิกรัม/กิโลกรัมน้ําหนักตัว แก่หนูทดลองทุกวันเป็นเวลานาน 14 วัน ปริมาณเอนไซม์ต้านออกซิเดชัน (คาตาเลส ซุปเปอร์ออกไซด์ดิสมิวเตส และกลูตาไธโอนเปอร์ออกซิเดส) และไซโตไคน์ที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ (อินเตอร์ลิวคิน-10 และ ทรานสฟอร์มมิงโกรทแฟกเตอร์-เบต้า) ในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ แต่สารสกัดข้าวก่ำมิได้ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงใดๆ ที่ผนังเซลล์และเนื้อเยื่อของลําไส้ใหญ่ จึงน่าจะมีการศึกษาวิจัยประสิทธิภาพและความปลอดภัยของข้าวก่ําเพิ่มเติมเพื่อสนับสนุนการใช้ข้าวก่ำเป็นอาหารเสริมสุขภาพ
Oxidative stress is an imbalance between the production of reactive oxygen species (free radicals) and antioxidant defenses. Oxidative stress is therefore originated from biological sources and may also be triggered by some environmental factors. Importantly, many pathologic conditions and diseases have been associated with oxidative stress. This study intended to identify the phytochemical composition of black rice extract and demonstrate its effect on antioxidant enzyme activity as well as anti-inflammatory cytokines in animal model. The result of our study indicated that the black rice extract really contained anti-oxidative constituents, the phenolics and anthocyanins compounds. Moreover, when rats were administered black rice extract 500 or 1000 mg/Kg daily for 14 days, increases significantly in blood antioxidant enzymes (CAT, SOD and GPx) and anti-inflammatory cytokines (IL-10 and TGF-β) were obtained. This treatment, however, did not induce any change in cell wall and tissue of colon. Our finding suggests that black rice could be used for health promotion. But, further studies on the efficacy and safety of black rice are necessary.
