การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการศึกษาบทบาทขององค์กรเพื่อคนพิการในการส่งเสริมอาชีพคนพิการในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง ได้แก่ ประเทศลาว ประเทศพม่า ประเทศกัมพูชา ประเทศเวียดนาม และประเทศไทย โดยสัมภาษณ์ผู้บริหารองค์กรคนพิการและคนพิการที่ได้รับการส่งเสริมอาชีพจำนวนทั้งสิ้น 20 รายซึ่งจะนำเสนอกระบวนการจัดการและปัญหาอุปสรรคในการส่งเสริมอาชีพคนพิการของประเทศต่างๆ ดังกล่าวข้างต้น โดยนำมาเปรียบเทียบจุดต่างและจุดที่คล้ายคลึงกัน มุ่งหวังเพื่อนำมาใช้พัฒนาต่อยอดให้แก่คนพิการทั่วไปในอนาคต ผลการวิจัย พบว่า บริบททางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการในแต่ละประเทศมีลักษณะใกล้เคียงกันในเรื่องของสภาพแวดล้อม ยกเว้นประเทศเวียดนาม และประเทศไทยที่องค์กรเพื่อคนพิการได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐโดยเฉพาะประเทศไทย พบว่า เป็นองค์กรเพื่อคนพิการที่มีความเข้มแข็งและเป็นตัวอย่างที่ดีของทั้ง 5 ประเทศ กระบวนการส่งเสริมอาชีพคนพิการเน้นการพัฒนาศักยภาพให้คนพิการพึ่งพาตนเอง ปัญหาและอุปสรรค พบว่า ภาคสังคมยังไม่ได้ปฏิบัติตามกฎหมายของรัฐจึงส่งผลให้คนพิการไม่ได้รับการจ้างงาน ข้อเสนอแนะ องค์กรเพื่อคนพิการควรเป็นการทำงานแบบไตรภาคี ประกอบด้วยภาครัฐ ภาคสังคม และองค์กรเพื่อคนพิการและคนพิการ โดยภาครัฐที่เกี่ยวข้องกับคนพิการควรเป็นไปตามอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ ภาคสังคมควรให้ความร่วมมือและปฏิบัติตามนโยบายของรัฐ และคนพิการควรสนับสนุนความสามารถของคนพิการด้วยกันและกัน เพื่อนำไปสู่การสร้างองค์กรเพื่อคนพิการให้เข้มแข็งและเป็นกลไกในการดูแลคนพิการอย่างยั่งยืนต่อไป
This research is a qualitative research. The purpose of the study is to examine the role of organizations for persons with disablilities in promoting persons with disabilities occupations in Great Mekong Sub Region (GMS) which is consists of Laos, Myanmar, Cambodia, Vietnam and Thailand. In-depth interview is used for collecting data from a total of 20 participants. In this study, management process and barriers ralating to employment promotion for persons with disabilities in the countries montioned above are presented by comparing differences and similarities. The research found that the political, economic, social, cultural contexts and related laws for development of quality of life of persons with disabilities in Great Mekong Sub Region were similae in terms of social environments except Vietnam and Thailand that the organization was strongly supported by the Government. The recommendation is the organization for persons with disabilities in Great Meking Sub Region should be tripartite which consists of Governemnt sector, Civil Society, and Organization for persons with disabilities and people with disability. Government sector and related sectorial bodies should comply with the Convention on the Rights of Persons with Disabilities.
