งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภาพสะท้อนสังคมไทยในนวนิยายเยาวชนรางวัลแว่นแก้ว พ.ศ. 2558-2561 เฉพาะเรื่องที่มีตัวละครเป็นมนุษย์ที่อาศัยและมีชีวิตอยู่ในสังคมไทยจำนวน 9 เรื่อง โดยนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า นวนิยายเยาวชนรางวัลแว่นแก้ว พ.ศ.2558-2561 ได้สะท้อนภาพสังคมไทยไว้ 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านวิถีชีวิตพบว่าสังคมชนบทแวดล้อมด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ บริสุทธิ์สวยงามเงียบสงบ วิถีชีวิตของคนเรียบง่าย ผูกพัน ใกล้ชิดกับธรรมชาติ ในขณะที่วิถีชีวิตของคนในสังคมเมืองที่แวดล้อมด้วยความเจริญทางวัตถุ อากาศไม่บริสุทธิ์ การจราจรติดขัดจะมีความรีบเร่งและแข่งขันกันสูง 2) ด้านความสัมพันธ์มของคนในสังคมพบว่า คนในสังคมชนบทมีความสัมพันธ์กันด้วยน้ำใจ ความสัมพันธ์ในครอบครัวเป็นแบบสายเลือด และความสัมพันธ์กับคนภายนอกจะไปตามสถานภาพและหน้าที่ทางจริยธรรม ความสัมพันธ์สัตว์กับเลี้ยงในฐานะเพื่อนร่วมชีวิต และความสัมพันธ์กับธรรมชาติในฐานะปัจจัยเครื่องยังชีพ 3) ด้านการเมืองเป็นความขัดแย้งทางความคิดของคนรุ่นเก่าที่ต้องการให้คนอยู่ในกรอบที่รัฐกำหนด ห้ามโต้แย้ง ขณะที่คนรุ่นใหม่ต้องการอิสรภาพและมองว่าชีวิตที่อยู่ในกรอบไร้สีสัน 4) ด้านวัฒนธรรมพบว่า มีหลากหลายทั้งด้านมารยาทประเพณีความเชื่อและค่านิยม 5) ด้านคุณธรรมที่คนในสังคมไทยได้ปลูกฝังให้แก่บุตรหลานของตนพบว่ามีหลากหลายเช่นกัน
This research aimed to analyze reflections of Thai society in nine novels for young adults awarded Wankaew Award, during 2015 – 2018. Human characters were focused in the study. Five aspects of Thai society were found reflected in the studied novels as the following. 1) Ways of life – the simple and tranquil living close to nature of rural people was presented as well as the well developed and convenient facilities with pollution, jammed traffic and high competition of urban people. 2) Relationships – rural people were considerate and had high sense of family blood. Social relationship was subjected to status and moral duties of people. Nature related to people as living resources.3) Politics, elder people preferred conforming to rules and regulations; on the contrary, the younger generation required freedom and active lives. 4) Culture – varieties of manners; traditions; beliefs and values were shown. 5) Moral was variously cultivated from former generations in each family.
