งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภาพสะท้อนครอบครัวไทย ปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหาครอบครัวไทยในนวนิยายของ ชมัยภร แสงกระจ่าง พ.ศ. 2546-2561 จำนวน 8 เรื่อง ใช้วิธีวิจัยเอกสารและการวิเคราะห์เนื้อหาในนวนิยาย และนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ผลการวิจัยพบว่า นวนิยายของ ชมัยภร แสงกระจ่าง ได้สะท้อนภาพครอบครัวไทยไว้ 5 ด้าน ได้แก่ (1) รูปแบบของครอบครัวทั้งครอบครัวเดี่ยว ครอบครัวขยาย ครอบครัวพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว และครอบครัว เด็กกำพร้า หน้าที่ของครอบครัวคือการผลิตสมาชิก การแสวงหาปัจจัยให้เพียงพอ การอบรมเลี้ยงดู การให้ความรักความอบอุ่น การปกป้องสมาชิกให้ปลอดภัย การให้การศึกษา (2) สภาพความเป็นอยู่ของครอบครัวคือที่อยู่อาศัย อาหารการกิน การประกอบอาชีพ และฐานะของครอบครัวที่แตกต่างกันตามบริบทของแต่ละครอบครัว (3) ความสัมพันธ์ของสามีภรรยา บิดามารดา บุตรธิดา และเครือญาติที่พบทั้งเชิงบวกและลบ (4) วัฒนธรรมของครอบครัวพบคือ ความเชื่อโหราศาสตร์ ไสยศาสตร์ และความเชื่อในศาสนา ค่านิยมเกี่ยวกับครอบครัว การดำเนินชีวิต และสตรีบางประการ ประเพณีคือการตักบาตร การแต่งงาน งานศพ และมารยาทไทยคือการกราบไหว้ การกล่าวคำทักทาย การกล่าวคำขอโทษ การกล่าวขอบคุณ (5) คุณธรรมจริยธรรมพื้นฐานของการอยู่ร่วมกัน เช่น ความซื่อสัตย์ ความรัก การให้อภัย และความกตัญญู ปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหาครอบครัวไทยพบ 6 ด้าน ได้แก่ (1) ปัญหาระหว่างสามีกับภรรยา แนวทางแก้ไขคือการใช้ความรัก ความซื่อสัตย์ การหันหน้ามาพูดจากัน การยอมรับผิด การขอโทษ และการพึ่งคนอื่น (2) ปัญหาระหว่างพ่อแม่กับลูก แนวทางแก้ไขคือการให้ความรัก การพูดจากันด้วยเหตุผล การ สั่งสอน และการให้คนอื่นช่วยเหลือ (3) ปัญหาระหว่างลูกหลานกับญาติผู้ใหญ่ แนวทางแก้ไขคือการให้ความรัก การพึ่งคนอื่น และการสื่อสารที่ดี (4) ปัญหาความยากจน แนวทางแก้ไขคือ การพึ่งตนเองและการพึ่งพาคนอื่นเท่าที่จำเป็น (5) ปัญหาสุขภาพ แนวทางแก้ไขคือความเชื่อ วิธีทางการแพทย์ และให้การดูแลอย่างใกล้ชิดจากคนรอบข้าง (6) ปัญหาเกี่ยวกับอบายมุข แนวทางแก้ไขคือการให้ความรัก ความอบอุ่น ไม่ซ้ำเติม และให้โอกาสผู้หลงผิดกลับตัว สะท้อนให้เห็นว่า ผู้เขียนต้องการที่จะนำเสนอภาพความจริงที่เกิดขึ้นกับครอบครัวไทยเพื่อให้คนในสังคมรับรู้ และหาทางป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นกับครอบครัว
This research aims to analyze reflections of Thai families, problems and resolutions, in eight novels of Chamaiporn Sangkrachang, during 2003 – 2018. Documentary study and textual analysis are research methodologies. Research findings are reported as a descriptive analysis. Five reflections of Thai families are found in the novels studied, as the following. 1) Types of family, including the perfect family, both single and extended families; the single mom or dad family; and the family with orphans. Functions of the family include reproducing members of the society; earning sufficient incomes for living; and socializing, loving, nursing, caring, and educating family members. 2) The nature of family, four areas studied including residence; food; professions; and statuses of the family, which subjected to its context. 3) Relationships of family members, between husbands and wives; parents and children; and relatives. Both positive and negative relationships are found. 4) Culture in the family, including beliefs in astrology, the supernatural, and religion; values relating family, good lives, women, traditions like making merit; wedding; funeral; and daily manners like greeting conducts, sayings of apology or thank. 5) Moral and ethics of living together of family members, including fidelity of the spouses; love and forgiveness of parents; and gratitude of children. For problems and resolutions of Thai family, six areas are found including 1) problems between husbands and wives, suggested solutions guide to sticking on love; fidelity; talks; confession of guilt; apology; and helps from friends. 2) Problems between parents and children, suggested solutions refer to giving love; reasonable talks; socialization; and helps from the third party. 3) Problems between the seniors and the juniors, suggested solutions relate to providing love; helps from involved persons; and good communication. 4) Problem of poverty, suggested solutions guide to self-reliance and least dependence on others. 5) Health problem, suggested solutions refer to beliefs; medical practices; and good caring from close persons. 6) Gambling problem, suggested solutions relate to giving love and understanding; no blames; and giving chances for repentance. In conclusion, the author of novels studied purposely reflects real happenings in Thai families for acknowledging the public and preventing problems.
