การจัดการระบบสิ่งแวดล้อม ISO 14001 ในอุตสาหกรรมการผลิต : กรณีศึกษาอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์

Abstract

การพัฒนาของมวลมนุษย์โลกในสหัสวรรษที่ผ่านมามีการบริโภคทรัพยากรธรรมชาติกัน อย่างมากมายทั่วโลก ส่งผลให้เกิดความไม่สมดุลย์เกิดขึ้นในระบบนิเวศน์วิทยา ส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมเสื่อมโทรมลง ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมให้เกิดประโยชน์สูงสุดของประเทศต่าง ๆ ประเทศไทย องค์การการค้าโลก (WTO) องค์การสหประชาชาติ (UN) หลายหน่วยงานทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งหมดต้องมีส่วนร่วมรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมร่วมกัน ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 ในอุตสาหกรรมการผลิต ต้องคำนึงถึงสิ่งที่นำเข้าสู่ กระบวนการผลิต (INPUT) ผ่านไปยังกระบวนการผลิต (PROCESS) และสิ่งที่เกิดจากการผลิตออกมา (OUTPUT) องค์ประกอบ 5 ประการ ของระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ดังนี้ คือ 1. การกำหนดนโยบาย (ENVIRONMENTAL AND POLICY) 2. การวางแผน (PLANNING) 3. การเริ่มปฏิบัติและการดำเนินงาน (IMPLEMENTATION AND OPERATION) 4. การตรวจสอบและแก้ไข (CHECKING AND CORRECTIVE ACTION) 5. การสอบถามทบทวนโดยผู้บริหาร (MANAGEMENT REVIEW) ความจำเป็นที่บริษัท / หน่วยงาน 1 องค์การที่ต้องผ่านการรับรองระบบการจัดการ สิ่งแวดล้อม ISO 14001 เช่น ความต้องการของลูกค้า ความต้องการของผู้บริโภค ความได้เปรียบ ทางการค้า การยอมรับของสาธารณชน ลดความเสี่ยงต่อการทำลายสิ่งแวดล้อม รวมถึงลดต้น ทุนในการผลิต ความมุ่งมั่นต่อการปรับปรุงอย่างต่อเนื่องและการป้องกันมลพิษ ควรเป็นเรื่องที่มีความเกี่ยวพันกับ “RE” ซึ่งแปลว่า อีก ซ้อน ซ้ำ ใหม่ ต่อไป กลับคืน ทวน และย้อนด้วยหลักการ ของ 5 RES ดังนี้ RECYCLE เป็นการเก็บรวบรวมวัสดุที่ใช้แล้วนำกลับมาผ่านกระบวนการ เช่น RECLAIM (การเรียกคืน) เพื่อนำมาใช้ประโยชน์ที่เป็นวัสดุด้านเข้าของกระบวนการได้อีกครั้ง (MATERIAL INPUTS) แทนการใช้วัสดุชั้นต่ำที่เป็นวัสดุใหม่ (NEW PRIMARY MATERIAL) ในกระบวนการ ผลิต REDUCE เป็นการลดการใช้จำนวนหรือปริมาณของวัสดุ พลังงาน หรือน้ำที่ใช้ในการ ผลิตการกระจายสินค้า การบรรจุ หรือลดตามส่วนประกอบที่ได้ระบุไว้ RECOVER เป็นการนำสิ่งที่กำลังจะทิ้งไป เช่น วัสดุ พลังงาน มาทำให้กลับคืนโดยการ เก็บรวบรวมคืนมา และทำการแปลงด้วยการผ่านกระบวนการที่ได้จัดเตรียมไว้ แล้วนำมาใช้ในการผลิตผลิตภัณฑ์หรือบริการ REUSE เป็นคุณลักษณะของผลิตภัณฑ์หรือสิ่ง ๆ ใดที่ถูกนำไปใช้แล้ว ยังสามารถนำกลับ มาใช้อีกตามวงจรชีวิตของผลิตภัณฑ์หรือสิ่งนั้น ๆ ซึ่งขึ้นอยู่กับจำนวนครั้งที่ใช้หรือใช้หมุนเวียน ได้ด้วยวัตถุประสงค์ของการใช้เดียวกัน โดยที่ผลของการนำกลับมาใช้อาจดีและแตกต่างไปจาก เดิมบ้าง REFILL เป็นคุณลักษณะของสิ่งใด ๆ ที่สามารถเติมด้วยผลิตภัณฑ์ที่เหมือนกันหรือคล้าย กันได้มากกว่า 1 ครั้ง ภายใต้รูปทรงเดิมโดยไม่ต้องมีกระบวนการอื่นเพิ่มเติม ยกเว้นการทำความ สะอาดหรือการล้าง หน่วยงาน 1 องค์การที่ประสงค์จะขอรับรองมาตรฐาน การจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 จะต้องปฏิบัติให้ผ่าน 52 Shall (ต้อง) Requirement ที่กำหนดไว้เพื่อเป็นการ ปรับปรุงอย่างต่อเนื่องตามแนวทางของระบบมาตรฐาน ISO