牡丹《南风吹梦》初论

Abstract

ในประเทศไทยมีชาวจีนอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ดังนั้น บทบาทของชาวจีนจึงเกี่ยวข้องกับชีวิตและความเป็นอยู่ของคนไทยอย่างใกล้ชิด นวนิยายเรื่อง "จดหมายจากเมืองไทย" เป็นนวนิยายเรื่องแรกที่สะท้อนความเป็นจริง ทั้งทางด้านชีวิต ความเป็นอยู่ ความคิดและจิตใจของคนจีนที่อพยพหลีกหนีความยากจนมาตั้งถิ่นฐานอยู่ในประเทศไทย และเป็นนวนิยายเรื่องแรกที่เขียนถึงวิถีชีวิตของชาวจีนโพ้นทะเลในไทย ซึ่งเนื้อหาของนวนิยายนี้ได้เปรียบเทียบ วิพากย์วิจารณ์คนและสังคมไทยไว้อย่างตรงไปตรงมา จนเป็นที่กล่าวขานกันอย่างมากและเป็นที่นิยมสำหรับนักอ่านตลอดจนมาถึงทุกวันนี้ วิทยานิพนธ์นี้มุ่งวิเคราะห์นวนิยายเรื่อง "จดหมายจากเมืองไทย" ในทุก ๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นองค์ประกอบของเรื่อง ทัศนคติของผู้เขียน รูปแบบการเขียน พฤติกรรมของตัวละคร การสะท้อนและชี้นำสังคม อิทธิพลของนวนิยายเรื่องนี้ที่มีต่อสังคมและแวดวงวรรณกรรม เพื่อศึกษาดูว่านวนิยายเรื่องนี้ นอกจากจะให้ความบันเทิงแก่ผู้อ่านแล้ว ยังมีสถานะ อิทธิพลและผลกระทบต่อสังคมและแวดวงวรรณกรรมอย่างไรบ้าง นอกจากนี้ยังได้ทำการสำรวจทัศนคติและความคิดเห็นของผู้อ่านไว้ด้วย ซึ่งการสำรวจทัศนคติและความคิดเห็นของผู้อ่านนั้นยังไม่มีผู้ใดเคยทำไว้มาก่อน มีแต่เพียงให้ข้อเสนอแนะไว้เท่านั้น จากการศึกษา พบว่า นวนิยายเรื่องนี้เป็นเรื่องที่แปลกใหม่มากในสังคมไทย ทั้งเนื้อหาและรูปแบบการเขียนมีลักษณะที่โดดเด่น และไม่เคยปรากฏในนวนิยายเรื่องอื่นมาก่อน จึงทำให้นวนิยายเรื่องนี้มีความน่าสนใจ สามารถดึงดูดใจผู้อ่านได้ดี อีกทั้งตัวละครต่างๆ ก็มีเอกลักษณ์ที่ชัดเจนผู้แต่งสามารถถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดของตัวละครแต่ละตัวได้ดี สามารถทำให้ผู้อ่านรู้สึกโกรธ เกลียด รัก สงสาร เห็นใจ คล้อยตามตัวละครในเรื่องได้ นอกจากนี้ จากการศึกษายังพบว่านวนิยายเรื่องนี้ได้สะท้อนให้เห็นถึงประวัติศาสตร์ สังคมในยุคสมัยนั้น และยังชี้นำให้เห็นถึงปัญหาของคนและสังคมไว้หลายเรื่องด้วย เช่น ความตระหนกทางวัฒนธรรมของชาวจีนโพ้นทะเลในไทย บทบาทและคติทางเพศของชาวจีน ข้อดี และข้อเสียของคนไทยในสายตาของชาวจีน เป็นต้น อีกทั้งยังชี้แนะนักเขียนในแวดวงวรรณกรรมไทยให้ กล้าที่จะบุกเบิก กล้าที่จะคิดและเขียนอะไรนอกกรอบ กล้าที่จะแสดงความคิดเห็นที่แตกต่าง จนทำให้เกิดวรรณกรรมที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับชาวจีนโพ้นทะเลขึ้นเป็นจำนวนมากในภายหลัง นวนิยายเรื่องนี้จึงจัดว่าเป็นนวนิยายที่มีคุณค่ามาก ในด้านวรรณกรรมนวนิยายเรื่องนี้เป็นต้นแบบของวรรณกรรมเกี่ยวกับชาวจีนโพ้นทะเลในไทย สำหรับผู้อ่าน นวนิยายเรื่องนี้นอกจากจะให้ความบันเทิงกับผู้อ่านแล้ว ยังให้ข้อคิดในการดำเนินชีวิตและให้สาระความรู้ด้วย ด้านสังคมนวนิยายเรื่องนี้แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยและจีน ทำให้เห็นถึงปัญหาของสังคมในอีกมุมมองหนึ่ง ที่สะท้อนผ่านตัวหนังสือในนวนิยาย

"Letter from Thailand" is the first novel that shows the facts of daily life, livelihood, and feeling of oversea Chinese whom immigrated into Thailand. It's also the first novel which written about overseas Chinese in Thailand. The plot was straighforwardly compared and criticized Thai people and Thai social. So it's very renowed in earliest stage of published and still popular until today. In Thailand, there are some thesis concerns with novel, but nobody was studied this novel in-depth. So this aims to analyzed and criticize the novel "Letters from Thailand". It's studied in all around points, e.g. novels's outline, author's attitude, writing form, behavior of main characters, social reflect, and the power of this novel in Thai social and Thai-Chinese literature. Moreover this thesis also study and survey about the reader's opinions that nobody do it before. From the study, it was found that this novel is the new trend in Thai literature social. The outline, plot, and form of this novel are identity and never appear in other novel before, and then it makes this novel more interested. Besides, the study revealed that the novel was shown the history and the changed of the social in each period, and also suggests many problems that happened in the social, like the culture shock, roles and prejudice of overseas Chinese in Thailand, weak and strong points of Thai people in overseas Chinese view. Furthermore, the novel was pointed out that Thai author should dare to innovated the new thing. Then there are a lot of novels was pointed out that Thai author should dare to innovate the new thing. Then there are a lot of novels which concern with overseas Chinese in Thailand afterward. Thus, we can call that "Letters from Thailand" is a valuabel thing. It's a model of overseas Chinese novel in Thai literature side. This novel's not only entertaining the reader, but also gives the moral though and the knowledge in history, social, and culture. In social side, we can saw the relation between Thai and China. We can saw the social problems through the letters from this novel.

《南风吹梦》是揭露中国人逃离苦难移民到泰国来安居立业的生活真相与感想的第一部泰语小说，也可称为描写华侨在泰生活的第一部文学作品。里面的内容以泰国社会与人进行彻底地比较并全面批评，这个特点是此部小说出版后，当初致使社会上的轰动，也正使读者热爱攻读至今的一个原因。

虽然过去不少文学者曾经研究过这部小说，但那仅仅是间接提到《南风吹梦》而已，没有人曾把它专门研究过。因此这篇论文将以分析牡丹的《南风吹梦》为主要目标，而且不把它与其他作品进行比较。此论文将全面研究这部小说，例如：作者的观点、写作手法、人物性格、社会导向以及给予社会与文学论坛的影响。为的是能更近一层了解《南风吹梦》除了给读者娱乐以外，还影响于社会和文学论坛的哪些方面，另外此论文向读者的观点与意见进行调查。因为以前曾有人提过意见，但从来没有人做过观点及意见的调查。

经过考察后发现，一、对于泰国社会，《南风吹梦》具有既崭新又有特色的内容与作风，从来没出现过类似的小说，因此它的新鲜吸引了不少读者。二、具有独立性的人物惧色。作者能充分地表达人物的感受，甚至使读者读时能跟着那个角色感到气怒哀乐。除此之外，这部小说反映了当时社会与历史，并指出个人及社会的许多问题，比如：在泰华侨的文化惊恐、中国人有关性的理念与角色、华人眼里的泰国人的利与弊等。另外，此部小说还鼓励文学坛里的泰国作家勇于开创、勇于想或写出框外的东西、勇于提出不同的意见，《南风吹梦》的影响使后来许多有关泰国华侨的小说不停地诞生。因此《南风吹梦》以泰国华侨小说的典型之称为此作品高价值的评价。对读者来说，它除了娱乐以外，还给予生活上的真理以及历史、社会、文化等方面的指示。尤其是社会方面，《南风吹梦》通过文字表现出中泰关系的友谊，同时也让我们看到了社会上存在的问题。