การประเมินหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการท่องเที่ยว พ.ศ. 2546 คณะ ศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ

Abstract

การวิจัยนี้มีความมุ่งหมายเพื่อประเมินหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการท่องเที่ยว พ.ศ. 2546 คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ โดยประเมินหลักสูตรใน 5 ด้าน คือ ด้านบริบทของหลักสูตร ได้แก่ การประเมินปรัชญาและวัตถุประสงค์ของหลักสูตร ด้านปัจจัยพื้นฐานในการจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตร ได้แก่ การประเมินภาพรวมของหลักสูตร โครงสร้างของหลักสูตร คุณลักษณะของอาจารย์ คุณลักษณะของผู้เรียน สิ่งอำนวยความสะดวกในการเรียน อุปกรณ์การเรียนการสอน ตำราเรียนและความเหมาะสมของสถานที่เรียน ด้านกระบวนการบริหารจัดการหลักสูตร ได้แก่ การประเมินการบริหารจัดการทั่วไป กระบวนการจัดการเรียนการสอนกลุ่มวิชาการท่องเที่ยว การวัดและประเมินผล ด้านผลผลิต ได้แก่ จำนวนผู้สำเร็จการศึกษา คุณภาพบัณฑิต ความพึงพอใจของนายจ้าง และความพึงพอใจของบัณฑิตและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของบัณฑิต และด้านสังเคราะห์ข้อเสนอแนะ เกี่ยวกับการบริหารจัดการหลักสูตรอย่างเป็นระบบในอนาคต กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ประเมิน ได้แก่ บัณฑิต จำนวน 41 คน นักศึกษาชั้นปีที่ 3-4 ที่ลงทะเบียนเรียนในภาคการศึกษาที่ 1 และภาคการศึกษาที่ 2 ปีการศึกษา 2551 ของสาขาวิชาการท่องเที่ยว คณะศิลปศาสตร์ จำนวน 72 คน อาจารย์ผู้สอนสาขาวิชาการท่องเที่ยวจำนวน 8 คน อาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิในด้านหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการท่องเที่ยว จำนวน 3 คน และผู้บังคับบัญชาของบัณฑิต จำนวน 41 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 4 ระดับ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าระดับความคิดเห็นเฉลี่ย โดยคำนวณด้วยโปรแกรม SPSS ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ ด้านบริบทของหลักสูตร นักศึกษา อาจารย์ ผู้เชี่ยวชาญ บัณฑิต มีความคิดเห็นต่อวัตถุประสงค์ของหลักสูตร พบว่า วัตถุประสงค์ทั้ง 4 ข้อ มีความเหมาะสมมาก โดยเฉพาะผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยมากกับของวัตถุประสงค์ของหลักสูตร ข้อ 1. เพื่อผลิตบัณฑิตให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว เพื่อเป็นพื้นฐานที่มั่นคงในการประกอบอาชีพหรือศึกษาในระดับปริญญาขั้นสูง ด้านปัจจัยพื้นฐานในการจัดการเรียนการสอนตามหลักสูตร ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นว่า ภาพรวมของหลักสูตรเหมาะสมในระดับมาก โครงสร้างของหลักสูตรมีจำนวนหน่วยกิตโดยรวม อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานตามที่สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) กำหนด คุณลักษณะของอาจารย์ มีความเหมาะสมในระดับมาก สิ่งอำนวยความสะดวกในการเรียน อุปกรณ์การเรียนการสอน ตำราเรียนและความเหมาะสมของสถานที่เรียน มีความเหมาะสมในระดับปานกลางเท่านั้น ด้านกระบวนการบริหารจัดการหลักสูตร การบริหารจัดการทั่วไป ด้านสิ่งสนับสนุนการศึกษา ในภาพรวมของนักศึกษา อาจารย์และบัณฑิต มีความคิดเห็นว่ามีความเหมาะสมปานกลาง ยกเว้น ความทันสมัยของหนังสือ วารสารต่างๆ ความเหมาะสมของอาคารสถานที่ ห้องเรียนในด้านความสะอาด และบรรยากาศวิชาการ ความมีประสิทธิภาพของอาคารสถานที่ ห้องเรียน ความทันสมัยของอุปกรณ์และเครื่องอำนวยความสะดวกในห้องเรียน และของสภาพแวดล้อมของมหาวิทยาลัยที่กลุ่มบัณฑิตและอาจารย์มีความคิดเห็นว่าเหมาะสมในระดับมาก กระบวนการจัดการเรียนการสอน นักศึกษา อาจารย์ และบัณฑิตมีความคิดเห็นต่อกระบวนการเรียนการสอนโดยรวมมีความเหมาะสมมาก โดยบัณฑิตมีความเห็นว่ากระบวนการเรียนการสอนมีความเหมาะสมมากที่สุด รองลงมาคือ นักศึกษา และอาจารย์ ตามลำดับ เมื่อพิจารณาด้านกระบวนการเรียนการสอนเป็นรายข้อพบว่า กลุ่มตัวอย่างอาจารย์ มีความคิดเห็นว่าบรรยากาศในห้องเรียนเอื้ออำนวยต่อการเรียนมีความเหมาะสมอยู่ในระดับปานกลาง การวัดและการประเมินผล ด้านการวัดและการประเมินผลการเรียน ในส่วนของการวัดและการประเมินผลการเรียน นักศึกษาส่วนใหญ่เห็นด้วยกับวิธีการประเมินผลการเรียน แต่อยากให้อาจารย์ออกข้อสอบที่ต้องใช้การวิเคราะห์ การนำสิ่งรอบตัวมาประยุกต์ใช้กับความรู้ที่ได้เรียนมาและมีนักศึกษาบางส่วนมีความคิดเห็นว่าควรเพิ่มช่องทางการประเมินให้หลากหลายขึ้น ด้านผลผลิต ผู้บังคับบัญชาบัณฑิตมีความคิดเห็นว่าคุณลักษณะโดยรวมของบัณฑิตสาขาวิชาการท่องเที่ยว มีความเหมาะสมในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าบัณฑิตสาขาวิชาการท่องเที่ยวมีคุณลักษณะทางด้านบุคลิกภาพดี แต่งกายสะอาดเรียบร้อยและมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีมากที่สุด ตามลำดับ ด้านทิศทางการบริหารจัดการหลักสูตรในอนาคต นักศึกษา บัณฑิต อาจารย์และผู้เชี่ยวชาญ มีความคิดเห็นว่าควรเพิ่มรายวิชาที่เน้นเฉพาะทางคือ การจัดการธุรกิจในแหล่งท่องเที่ยว มัคคุเทศก์ ธุรกิจการท่องเที่ยว การประชุมสัมมนา MICE อุตสาหกรรมบริการท่องเที่ยว คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของบัณฑิต ในภาพรวมมีความต้องการให้บัณฑิตสาขาวิชาการท่องเที่ยวมีความสามารถพิเศษ ตามลำดับ ดังนี้ การสนทนาภาษาอังกฤษ สนทนาภาษาจีน การใช้คอมพิวเตอร์ในสำนักงาน การติดต่อประสานงานในและนอกองค์กร การใช้คอมพิวเตอร์ภาษาจีน การสืบค้นข้อมูล การทำวิจัยการตลาด และการจดรายงานการประชุมต่างๆ ข้อเสนอแนะต่อคุณลักษณะของบัณฑิตที่พึงประสงค์ ผู้บังคับบัญชาบัณฑิตส่วนใหญ่มีความคิดเห็นว่าต้องการให้บัณฑิตมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ คณะศิลปศาสตร์ สาขาวิชาการท่องเที่ยว เพื่อพัฒนารายวิชาที่มุ่งเน้นในด้านดังนี้ 1. เน้นด้านภาษา เช่น ภาษาจีน ญี่ปุ่น รัสเซีย 2. วิชาบัญชี / ทักษะทางด้านคอมพิวเตอร์ (Microsoft Office) 3. ด้านขนบธรรมเนียมวัฒนธรรมและประเพณีของลูกค้าชาติต่างๆ (Cross-Cultural) 4. ด้านสันทนาการบนรถทัวร์

The purpose of this research was to evaluate Huachiew Chalermprakiet University's Curriculum 2003 for Bachelor Degree in Liberal Arts, Tourism Major. The study evaluated five aspects: (l) curriculum context including its philosophy and objectives, (2) fundamental leaming administration including overall evaluation, curriculum structure, inskuctors'and students' qualifications, facilities, equipment, textbooks, and leaming environment, (3) process of curriculum administration including general administration, tourism courses, and learning evaluation, (4) outcome including the total number of graduates, students' qualifications, satisfaction of students and employers, and required personalities of students, and (5) synthetic suggestions focusing on the systematic adminishation in the future. The samples applied in this study consisted of 4l Tourism graduates and 72 junior and senior tourism major students academic year 2008,8 instructors, 3 experts, and 4l employers. The research tool for data collecting was questionnaire. The statistics used for analyzing the data were frequency, percentage, and mean. The results of the research were as follows:

(1) Curriculum context: The objectives of the curriculum perceived by the samples of the study were overall rated at high level especially by experts. (2) Fundamental learning administration: The experts perceived that overall curriculum appropriateness, standard leaming units, and instructor.s' qualifications were at high level while facilities, equipment, textbooks, and leaming environment were at moderate level. (3) Process of curriculum administration: General administration: students, gnduates, and instructors agreed that the leaming supporting factors were at moderate level while modem textbooks, published materials, facilities, leaming environment, appropriateness and building and classroom cleanliness were at high level. Learning process: students, graduates, and instructors perceived that overall leaming process was at highest level. As each point was considered, it was found that leaming atrnosphere was rated at moderate level. Learning evaluation: shrdents agreed with the evaluation methods but more analysis and different methods should be applied. (4) Outcomeซ Employers felt that graduates' qualifications were at high level; modest personalities and good human relationship. (5) Trends of curriculum administration. The samples suggested that the curriculum should cover the following subjects:

- Business administration in tourist attraction areas - Tour Guide - Tourism - Meeting and Seminar (MICE) - Hospitality Industry for Tourism The required graduates' abilities skills in; - English conversation - Chinese conversation Computer and data searching - Coordinating - Marketing research - Minutes writing The employers require graduating students' capabilities as follow: - Skills in Chinese, Japanese, and Russian lalguages - Skills in Accounting and Computer - Cross- cultural conceptual skills - Tourist entertaining and recreational activities