การวิเคราะห์อันตรายเบื้องต้น : เทคนิคชี้บ่งอันตรายเพื่อป้องกันอุบัติเหตุจากงาน

Abstract

เทคนิค Preliminary Hazard Analysis (PHA) เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการค้นหาอันตรายเบื้องต้น และนิยมใช้ค้นหาอันตรายในช่วงการออกแบบกระบวนการผลิตหรือเครื่องจักรเพื่อกำหนดมาตรการความปลอดภัยให้เพียงพอก่อนเริ่มดำเนินการผลิต อีกทั้งเทคนิคนี้มีประโยชน์มากสำหรับการบริหารงานด้านความปลอดภัยเชิงรุก เทคนิค PHA ยังมีขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อนยุ่งยาก จึงสามารถนําไปใช้ค้นหาสาเหตุแท้จริงในการสอบสวนอุบัติเหตุ การดำเนินการของเทคนิค PHA มีทั้งสิ้น 6 ขั้นตอน คือ การกำหนดขอบเขต การวิเคราะห์ การกำหนดเกณฑ์การประมาณระดับความเสี่ยงโดยพิจารณาจากปัจจัยที่เกี่ยวข้อง การจัดทีมวิเคราะห์อันตราย การชี้บ่งอันตราย การประมาณระดับความเสี่ยง และการขจัดหรือลดความเสี่ยง สำหรับสิ่งที่นําเข้า (input) ในการวิเคราะห์อันตรายเป็นข้อมูลจากเอกสารคู่มือการทำงานของเครื่องจักรต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ระบบไฟฟ้า ความเป็นพิษและอันตรายของสารเคมีที่ใช้ วิธีการปฏิบัติงาน และข้อมูลความเสียหายที่ผ่านมา เป็นต้น ในส่วนสิ่งที่ได้จากการวิเคราะห์ (output) ประกอบด้วยประเด็นของความผิดพลาดต่างๆ ของหน่วยการทำงานหรือเครื่องจักร แหล่งกำเนิดอันตราย และความบกพร่องหรือความไม่เพียงพอของมาตรการความปลอดภัย อันตรายที่ค้นพบต้องจัดทำบัญชีรายการอันตราย (Preliminary Hazard List; PHL) พร้อมระบุระดับความเสี่ยง ระดับความเสี่ยงพิจารณาจากโอกาสในการเกิดและความรุนแรง หรือปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง การชี้บ่งอันตรายด้วยเทคนิคนี้นําไปสู่การกำหนดมาตรการความปลอดภัยไว้ตั้งแต่เริ่มต้น (the initial system safety requirements; SSRs) อย่างไรก็ตาม เทคนิค PHA เป็นเพียง การวิเคราะห์อันตรายในระดับเบื้องต้นเท่านั้น หากต้องการเพิ่มความสามารถในการค้นหาอันตรายอย่างครอบคลุมจึงควรใช้เทคนิคนี้ร่วมกับเทคนิคอื่นๆ เช่น เช่น failure mode effects analysis (FMEA) หรือ what-if

The Preliminary Hazard Analysis (PHA) technique is a tool used to search for basic hazards and used to search for hazards during the design of production processes or machines in order to set adequate safety measures before production starts. In addition, this technique is very useful for proactive safety management. The PHA technique has a complicated procedure that can use to investigate basic causes of accidents. The implementation of PHA has a total of 6 steps, including analyzing scope determining, the risk level estimation criteria based on relevant factors, hazard analysis team, risk evaluation and eliminating or reducing risk. For the input for hazard identification this consists of data from manuals of concerned machinery, electrical systems, toxicity of chemicals, work instructions and past accident information, etc. The output part consists of issues of various mistakes of process units or machines, danger source and defects or inadequacy of safety measures. Hazardous findings must be registered on the Preliminary Hazard List (PHL) together with the risk level. Risk level should be determined based on the likelihood of occurrence and severity or other factors associated. Hazard identification with this technique leads to the initial system safety requirements (SSRs). However, this technique is only a Preliminary Hazard Analysis. For increasing capabilities, this technique should be used with other techniques such as failure mode effects analysis (FMEA) or what-if.