เอกลักษณ์ของปลาสลิดในมุมมองของผู้ที่เกี่ยวข้องกับสายโซ่การผลิตในเขตจังหวัดสมุทรปราการ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาเอกลักษณ์หรือความโดดเด่นของปลาสลิดในมุมมองของผู้ที่เกี่ยวข้องกับสายโซ่การผลิตในเขตจังหวัดสมุทรปราการทั้ง 4 อำเภอ คือ บางบ่อ บางพลี บางเสาธง และเมืองสมุทรปราการ โดยการนำวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพมาใช้เป็นหลักในการทำความเข้าใจถึงความโดดเด่นที่คล้ายคลึงกันของปลาสลิดในจังหวัดสมุทรปราการ ข้อค้นพบจากการวิจัย คือ การเลี้ยงปลาสลิดในจังหวัดสมุทรปราการเป็นการเลี้ยงแบบธรรมชาติ โดยการฟันหญ้าแช่ลงในบ่อปลาซึ่งจะทำให้เกิดไรแดงและแพลงตอนที่เป็นอาหารปลาสลิด ส่งผลให้เกิดแก่นของเอกลักษณ์ คือ 1) หนังปลาสลิดมีสีคล้ำ เนื้อปลามีสีเหลืองอ่อน เมื่อทอดแล้วสีจะเข้มข้นขึ้นจนเป็นสีเหลืองทองลำตัวปลาเรียง เล็ก 2) การตากปลาสลิดแห้งแบบดั้งเดิม มีลักษณะครีบกาง หางปลาฉีกออก 3) รสชาติของปลาสลิด จังหวัดสมุทรปราการ คือ เนื้อแน่น เหนียง ไม่มีกลิ่นสาป ไขมันน้อย 4) การแปรรูปเป็นปลาสลิดแห้งมักทำใน 2 ลักษณะ คือ ปลาสลิดหอมและปลาสลิดเค็มซึ่งเป็นภูมิปัญญาของชาวสมุทรปราการ ทั้งนี้ เมื่อมีการตรวจสอบเอกลักษณ์ของปลาสลิด โดยการสำรวจจากแบบสอบถาม จำนวน 413 ชุด พบว่า ข้อมูลที่ได้เป็นไปในทิศทางเดียวกันกับผลวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งผลการวิจัยในครั้งนี้สามารถนำมาใช้เพื่อพัฒนาสัญลักษณ์ทางการค้าที่ระบุถึงคุณสมบัติเฉพาะที่โดดเด่นหรือเอกลักษณ์ของปลาสลิดสมุทรปราการให้ผู้บริโภคทั่วไปรับทราบและเลือกซื้อปลาสลิดของจังหวัดสมุทรปราการได้อย่างถูกต้อง

The purpose of this research was to identify the uniqueness or remarkableness of Pla Salid (Gourami fish) in perspective of the supply chain in 4 districts of Samutprakarn province: Bangbo, Bangplee, Bangsaothong, and Muang Samutprakarn. This research used qualitative method to study the similarity of remarkableness of gourami fish in Samut Prakarn province. The findings was raising gourami fish in Samutprakarn province using natural method by cutting the grass and sink in the gourami fish ponds to produce the phytoplankton which was the food of gourami fish. This natural method had been effected to the gourami fish essence as follows: 1) gourami fish’s skin is dark, fish meat is light yellow, when gourami fish is fried, the color will turn to golden yellow, small torso of gourami fish and slender, 2) the way people dried the fish remained the traditional identity by making the unfold fins and splitting tailfin. 3) The taste of gourami fish is firm, sticky, no odor, low fat, 4) Gourami fish processing have done in two forms namely fragranced gourami fish and salted gourami fish which are local wisdom of Samutprakarn people. From 413 questionnaires asking about gourami fish’s identities, the results were the same as in the qualitative study above. The findings of this research can be used to develop a trade mark that identities the special quality or uniqueness of gourami fish in Samutprakarn province to general consumers.