การประเมินหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2560 คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ

Abstract

การประเมินหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต (หลักสูตรปรับปรุง พุทธศักราช 2560) มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หลักสูตรและประเมินคุณภาพการจัดการศึกษาหลักสูตร ในด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการบริหารหลักสูตร การจัดการเรียนการสอน และด้านผลลัพธ์ของหลักสูตร โดยผู้ให้ข้อมูลคือผู้บริหารหลักสูตร อาจารย์ผู้สอน นักศึกษาปัจจุบัน ผู้สำเร็จการศึกษา และผู้บังคับบัญชาของผู้สำเร็จการศึกษากลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย ผู้บริหารหลักสูตร จำนวน 1 คน อาจารย์ผู้สอนประจำหลักสูตร จำนวน 7 คนนักศึกษาชั้นปีที่ 1-4 ปีการศึกษา 2563 จำนวน 46 คน บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษา จำนวน 26 คน และผู้บังคับบัญชาของบัณฑิตที่สำเร็จการศึกษา จำนวน 6 คน การรวบรวมข้อมูลใช้แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถามและการวิเคราะห์เอกสาร เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ประกอบด้วยเครื่องมือแตกต่างกัน 2 ชนิด คือ(1) แบบสัมภาษณ์สำหรับผู้บริหารหลักสูตร และ (2) แบบสอบถามสำหรับอาจารย์ผู้สอนประจำหลักสูตรนักศึกษาปัจจุบัน บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษา และผู้บังคับบัญชาของบัณฑิตที่สำเร็จการศึกษา โดยผลการศึกษาพบว่า 1) ผลการประเมินด้านบริบท พบว่า หลักสูตรควรพิจารณาถึงความสอดคล้องของหลักสูตรกับประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง มาตรฐานคุณวุฒิระดับปริญญาตรี สาขาวิชานิติศาสตร์ พ.ศ. 2561(มคอ.1) โดยมุ่งเน้นรายวิชาที่ฝึกทักษะการปฏิบัติควบคู่กับการเรียนภาคทฤษฎีเพิ่มขึ้น ซึ่งจะสอดคล้องกับอัตลักษณ์ของคณะและหลักสูตร เพื่อให้บัณฑิตที่สำเร็จการศึกษาสามารถนำไปใช้ในการประกอบวิชาชีพทางกฎหมายและแข่งขันในตลาดแรงงานได้ ควบคู่กับทักษะการปฏิบัติทั้งในการให้คำแนะนำกฎหมาย การเจรจาต่อรอง การร่างสัญญาพื้นฐาน การจัดทำเอกสารทางกฎหมาย การว่าความในศาล และการฝึกประสบการณ์วิชาชีพทางกฎหมาย หลักสูตรควรเพิ่มรายวิชาที่รองรับการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในทุกช่วงวัย และเป็นรายวิชาที่บุคคลทั่วไปสามารถเข้ามาศึกษาได้ในช่วงระยะเวลาสั้น หรืออาจเป็นการจัดการเรียนการสอนแบบโมดูล ที่สามารถสะสมหน่วยกิตได้ในธนาคารหน่วยกิต โดยพิจารณาถึงรายวิชาที่ผู้เรียนสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการปฏิบัติงานได้ เช่น กฎหมายเกี่ยวกับอาหารและยา กฎหมายเกี่ยวกับเครื่องสำอาง กฎหมาย เกี่ยวกับการประกอบธุรกิจบันเทิงและสถานประกอบการ กฎหมายการจัดซื้อจัดจ้าง และการบริหารพัสดุภาครัฐ เป็นต้นนอกจากนั้น หลักสูตรควรคงเอกลักษณ์รายวิชาด้านกฎหมายจีน เพื่อคงความแตกต่างจากหลักสูตรของสถาบันอื่น ๆ หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนของหลักสูตรควรมุ่งการจัดการศึกษาที่เน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ (OBE) โดยเฉพาะต้องปรับให้เข้ากับสถานการณ์โควิค-19 ที่นักศึกษาอาจต้องเรียนผ่านออนไลน์ร่วมกับการเรียนในห้องเรียน 2) ผลการประเมินด้านปัจจัยป้อนเข้าคุณลักษณะของนักศึกษา นักศึกษาปัจจุบันมีอัตราการออกระหว่างการศึกษา คิดเป็นร้อยละ 33.83อยู่ในระดับน้อย โดยกลุ่มตัวอย่างนักศึกษาส่วนใหญ่มีเกรดเฉลี่ยสะสมอยู่ในระดับ 2.50 – 2.99 คิดเป็นร้อยละ39.13 ของจำนวนกลุ่มตัวอย่างนักศึกษาทั้งหมดคุณลักษณะของอาจารย์ผู้สอน จากการพิจารณาคุณวุฒิและตำแหน่งทางวิชาการตามเกณฑ์ของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ในช่วงปีการศึกษา 2560 - 2564 พบว่าคุณวุฒิปริญญาเอกอยู่ในระดับน้อย ส่วนเกณฑ์ตำแหน่งทางวิชาการ พบว่าอยู่ในระดับมากที่สุด อย่างไรก็ตามบัณฑิตและนักศึกษาปัจจุบันได้ประเมินคุณลักษณะด้านความรู้ความสามารถอยู่ในระดับมาก ส่วนด้านการสอนและด้านจรรยาวิชาชีพครู บัณฑิตประเมินอยู่ในระดับมากที่สุด ในขณะที่นักศึกษาประเมินอยู่ในระดับมากปัจจัยสนับสนุนการเรียนรู้ของนักศึกษา อาจารย์ บัณฑิต และนักศึกษามีความพึงพอใจด้านอุปกรณ์การเรียนการสอน และระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ในระดับมาก ด้านการบริการของห้องสมุด และด้านสภาพพื้นที่โดยรอบของมหาวิทยาลัย อาจารย์มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด ในขณะที่บัณฑิตและนักศึกษามีความพึงพอใจในระดับมาก 3) ผลการประเมินด้านกระบวนการผลิตการบริหารหลักสูตร คณะนิติศาสตร์มีคณะกรรมการบริหารหลักสูตร ทำหน้าที่ในการวางแผนการบริหารหลักสูตรการกำกับติดตามและการประเมินหลักสูตรตามมาตรฐาน ตลอดจนมีคณะกรรมการบริหารกลุ่มวิชาหรือรายวิชา ทำหน้าที่กำกับติดตามและประเมินการจัดการเรียนการสอนให้เป็นไปในทิศทางตามที่มาตรฐานหลักสูตรกำหนด ทั้งนี้ อาจารย์ และบัณฑิตมีความพึงพอใจกับการบริหารหลักสูตรอยู่ในระดับมากที่สุด ในขณะที่นักศึกษามีความพึงพอใจกับการบริหารหลักสูตรในระดับมาก ส่วนการให้คำปรึกษาของอาจารย์ บัณฑิตมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด ในขณะที่นักศึกษามีความพึงพอใจในระดับมากการจัดการเรียนการสอน อาจารย์ประจำรายวิชาได้จัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับคำอธิบายรายวิชา โดยเน้นการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญผ่านการอภิปราย การตอบคำถามในชั้นเรียน การนำเสนอรายงาน ตลอดจนมีการจัดกิจกรรมเสริมหลักสูตรในรายวิชาต่าง ๆ อาทิ โครงการศึกษาดูงาน โครงการแสดงศาลจำลอง โครงการฝึกประสบการณ์วิชาชีพทางกฎหมาย และโครงการสอนเสริมให้แก่นักศึกษา เป็นต้น การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ อาจารย์ได้มีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ของนักศึกษาโดยใช้การสอบกลางภาค การสอบปลายภาค การทดสอบย่อย การสังเกตพฤติกรรมในชั้นเรียน ตลอดจนการมอบหมายงานต่าง ๆการประเมินการสอนของอาจารย์ หลักสูตรมีการประเมินการสอนของอาจารย์โดยใช้ระบบการประเมินการสอนออนไลน์ของมหาวิทยาลัย เพื่อนำมาปรับปรุงการจัดการเรียนการสอนของอาจารย์ในคณะโดยที่ผ่านมาผลการประเมินการสอนของอาจารย์เฉลี่ยอยู่ในระดับตั้งแต่ 3.51 ขึ้นไป 4) ผลการประเมินด้านผลลัพธ์ของหลักสูตรการใช้เวลาศึกษาตามแผน นักศึกษาที่สำเร็จการศึกษาตามแผน (รหัส 60XXXX ภาคปกติ รหัส61XXXX ภาคสมทบ รหัส 62XXXX ภาคสมทบ) คิดเป็นร้อยละ 69.56 ของจำนวนของนักศึกษาแรกเข้าในปีการศึกษา 2560 (ภาคปกติ) 2561 (ภาคสมทบ) และ 2562 (ภาคสมทบ) อยู่ในระดับมากระดับคะแนนเฉลี่ยสะสม ผู้สำเร็จการศึกษา 32 คน มีระดับคะแนนเฉลี่ยสะสมส่วนใหญ่อยู่ในระดับ2.50 – 2.99 เป็นจำนวน 15 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 46.90 ของผู้สำเร็จการศึกษาตามแผนในปีการศึกษา 2563ประสิทธิภาพของบัณฑิต บัณฑิตที่ตอบแบบสอบถามจำนวน 26 คน ได้งานทำจำนวน 16 คน (รวมบัณฑิตที่ได้งานทำและศึกษาต่อในขณะเดียวกัน) คิดเป็นร้อยละ 61.54 ส่วนบัณฑิตอีก 10 คน อยู่ในระหว่างการศึกษาต่อ คิดเป็นร้อยละ 38.46 อย่างไรก็ตาม บัณฑิตที่มีงานทำส่วนใหญ่ได้งานทำที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย ทั้งนี้ บัณฑิตกลุ่มนี้มีความพึงพอใจในงานที่ปฏิบัติอยู่ในระดับมากคุณลักษณะของผู้สำเร็จการศึกษา บัณฑิตได้ประเมินคุณลักษณะของตนเองหลังสำเร็จการศึกษาจากหลักสูตร โดยพบว่าคะแนนเฉลี่ยอยู่ระดับมาก ส่วนผู้ใช้บัณฑิตประเมินคุณลักษณะของบัณฑิตพบว่าคะแนนเฉลี่ยอยู่ในระดับมากเช่นเดียวกัน โดยผู้ใช้บัณฑิตให้ความเห็นว่าขอให้หลักสูตรผลิตบัณฑิตที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพเช่นนี้ต่อไป

The Evaluation of Law Undergraduate Curriculum, Revised Edition 2017 aimed to analTheyze thecurriculum and to evaluate the effectiveness of the curriculum management in various aspects such ascontext, input, the process of curriculum and learning management and the outcome of the curriculum.Information sources are curriculum experts, curriculum administrator, lecturers, students, graduates andtheir supervisors. The sampling groups are comprised of 1 curriculum administrator, 7 lecturers, 46 studentsin academic year 2020, 26 graduates and 6 their job supervisors. Methods of data collecting includedinterviews, questionnaires and document analyses. Tools used in gathering information are: (1) interviewswith curriculum administrator and (2 ) questionnaires answered by lecturers, student, graduates and theirjob supervisors. 1) Assessment of ContextThe curriculum should consider their correspondence with Ministry of Education regulationsregarding the qualification standards for undergraduate law degree, 2018 (TQF 1). The curriculum shouldfocus on courses that practice practical skills along with more theoretical learning that is consistent withthe identity of the faculty and the curriculum. This enables graduates to be able to apply for legal andcompetitive careers coupled with practical skills in providing legal advice, negotiation, basic contractdrafting, preparation of legal documents, advocacy and legal internship. The curriculum should add coursesthat support lifelong learning at all ages and it is a course that everyone can study for a short period oftime or a module-based teaching and learning that can accumulate credits in the credit bank. Thecurriculum should consider the subjects that learners can use in their practice such as law on food anddrugs, cosmetic law, laws relating to entertainment business and business establishments, procurement lawand government supplies management, etc.In addition, the curriculum should maintain the identity of Chinese law courses. In order to remaindifferent from the courses of other institutions. The curriculum and instruction should focus on outcome based learning (OBE) education, especially adapted to the COVID-19 situation that students may have tostudy online in conjunction with studying in the classroom2) Assessment of the InputsStudent Qualifications The number of current students failing out is low level. Most students hadGPA between 2.50 - 2.99.Lecturers Qualifications In academic year 2017 to 2021, found that the doctorate degree of thelecturers be evaluated at the low but the academic positions be evaluated at the high level. The graduatesand the current students have evaluated the lecturers about the knowledge at the high level, while theteaching abilities and the ethic of teaching profession be evaluated at the highest level by the graduatesand the high level by the the current students.Learning Facilities for students The lecturers, the graduates and the current students felt satisfiedwith the learning aid and the Internet network system at a high level. The lecturers were satisfied with theservices of the library and the surrounding area of the university at the highest level, while graduates andstudents were satisfied at a high level. 3) Assessment of Graduate Producing ProcessCurriculum ManagementThe faculty’s curriculum management committee plans, follows up and evaluates curriculumstandard while the faculty’s course management committee follows up and evaluate student learningprocess in the direction of curriculum standard. In general, the lecturers, the graduates and the currentstudents evaluate the curriculum management of the faculty positively and the graduates and the currentstudents feel pleased with talking to their advisors.Learning Activities The student learning activities conform to course descriptions. Student areencouraged to participate in learning process through discussion, asking and answering questions in class,presentation and creating supplementary activities in various courses such as class field trips, moot court,internship program, tutoring program. Student Learning Assessment The faculties have evaluated student learning skill through midtermexaminations, final examinations, tests, behavioral observation in classroom and assignments.Assessment of faculties’ teaching Students evaluate the teaching of faculties on-line through theassessment system of the university. Students’ assessment will be used to improve the teaching activitiesof the faculties. By the way, the Lecturers' evaluation scores ranged from 3.51 points or above.4) Assessment of Curriculum OutcomePlanned Graduation Time The numbers of students who graduate within four years plan is high.GPA Most students who graduated in academic year 2020 had GPA between 2.50 - 2.99Efficiency of Graduates Most of the graduates are employed and they are satisfied with their jobs.However, most of the graduates get the jobs corresponding directly to their professional study areas.Graduate Qualifications The graduates evaluate themselves with preferable scales. Their jobsupervisors also evaluate them positively. Their job supervisors commented that the program shouldcontinue to produce graduates with such quality and efficiency.