การวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมแบบการบริหารมุ่งผลสัมฤทธิ์สถานีอนามัยอำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม ปี พ.ศ. 2547

Abstract

สารนิพนธ์ เรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนรวม ต้นทุนต่อหน่วยกิจกรรม ผลสัมฤทธิ์ของกิจกรรมตามตัวชี้วัด และเปรียบเทียบตุ้นทุนต่อหน่วยกิจกรรมกับผลสัมฤทธิ์ ตามตัวชี้วัดสถานีอนามัย 18 แห่ง อำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม ปี พ.ศ. 2547 เป็นการศึกษาแบบการวิเคราะห์ (Analytical Study) โดยใช้ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data Analysis) สถิติที่ใช้ในการศึกษาเชิงพรรณนา ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ผลการศึกษา พบว่าต้นทุนรวมเฉลี่ยต่อสถานีอนามัย เท่ากับ 885,611 บาท โดยเป็นต้นทุนค่าแรง เท่ากับ 491,977 บาท (ร้อยละ 53.88) ต้นทุนค่าวัสดุ 258,831 บาท (ร้อยละ 31.13) และต้นทุนค่าเสื่อมราคา 134,801 บาท (ร้อยละ 14.99) และมีต้นทุนหน่วยกิจกรรมต่อครั้งของบริการ ดังนี้ งานรักษาพยาบาล 44.47 บาท/ครั้ง งานอนามัยแม่และเด็ก 417.65 บาท/ครั้ง งานวางแผนครอบครัว 137.36 บาท/ครั้ง งานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค 290.24 บาท/ครั้ง งานสุขศึกษา 21.34 บาท/ครั้ง งานอนามัยโรงเรียน 180.54 บาท/ครั้ง งานสาธารณสุขมูลฐาน 130.97 บาท/ครั้ง งานสุขาภิบาลควบคุมโรค 98.72 บาท/ครั้ง และงานอื่นๆ ที่สอดคล้องกับพื้นที่ 290.18 บาท/ครั้ง ในด้านผลสัมฤทธิ์ของตัวชี้วัด ทั้ง 10 ตามนโยบาย “เมืองไทยสุขภาพดี” ของกระทรวงสาธารณสุข พบว่า สถานีอนามัยทั้ง 18 แห่ง ผ่านเกณฑ์ 5 ตัวชี้วัด คือ โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ การออกกำลังกาย การรณรงค์ต้านยาเสพติด ชมรมผู้สูงอายุ และลดการเกิดไข้เลือดออก และไม่ผ่านเกณฑ์ 5 ตัวชี้วัด คือ การคัดกรองโรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูง การตรวจเต้านมด้วยตนนเอง การพัฒนาศูนย์เด็กเล็กน่าอยู่ อาหารปลอดภัย และตลาดสดน่าซื้อ เมื่อเปรียบเทียบต้นทุนกิจกรรมกับผลสัมฤทธิ์ พบว่า ต้นทุนกิจกรรมไม่มีความสัมพันธ์กับผลสัมฤทธิ์ ซึ่งแสดงว่า การจัดสรรงบประมาณยังไม่มีความสัมพันธ์กับเป้าหมายของตัวชี้วัด ซึ่งส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ให้ทุกสถานีอนามัยที่ได้งบประมาณแตกต่างกัน แต่ผ่านเกณฑ์เหมือนกัน จึงควรพัฒนาจัดสรรงบประมาณและทรัพยากรอื่นให้สัมพันธ์กับเป้าหมายและผลสัมฤทธิ์ต่อไป

The objectives of this research is to analyes and compare the and result based activities that are secondary data costs from each of 18 health care units in Srisongkarn district Nakornphanom province and her provincial health office in 2004. The results showed that the average of total cost per health care unit was 885,611 baths. On average, each health care unit had 491,977 baths, 258,831 baths, and 134, 801 baths for labor cost, material cost, and capital cost, respectively. (53.88% : 31.13% : 14.99%). The activity-based unit cost of medical treatment, mother and child care, family planning, immunization, health education, school-health, primary health care, disease-control, and jobs depending on each area were 44.47, 417.65, 137.36, 290.24, 180.54. 130.97, 98.72, and 290.18 baths/time, respectively. For the result-based activity, every health care units passed and did not pass five indicators, each. After comparing the activity-based unit costs and result-based activities, we found that both factors were independent, each others. In conclusion, the budget allocation of these health care units did not correlated to the targets of results-based activities.