แนวทางการนำกระบวนการยุติธรรมชุมชนมาปรับใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ

Abstract

รายงานการวิจัยเรื่องแนวทางกรนำกระบวนการยุติธรรมชุมชนมาปรับใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพเพื่อมุ่งศึกษาสถานการณ์ปัญหาด้านยาเสพติดในเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ โดยศึกษารูปแบบ กระบวนการยุติธรรมชุมชนที่เหมาะสมกับการนำมาปรับใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ และเพื่อให้ได้แนวทางในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ซึ่งใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลเอกสารไปพร้อม ๆ กับการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนามโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกเจ้าหน้าที่ภาครัฐของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรมชุมชน โดยนำข้อมูลที่ได้มาใช้ในการตีความและกำหนดประเด็นที่สำคัญได้อย่างถูกต้องเชื่อถือ เพื่อเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาต่อไป จากผลการวิจัยพบว่า สถานการณ์ปัญหาด้านยาเสพติดในเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการในปัจจุบันมีสถานการณ์การแพร่ระบาดของยาเสพติดอย่างรุนแรงมากขึ้น เด็กและเยาวชนเริ่มใช้ยาเสพติดครั้งแรกเมื่อมีอายุน้อยลง ตลอดจนมีแนวโน้มพฤติกรรมการใช้ยาเสพติดมากกว่า 1 ชนิดร่วมกัน และในยุคดิจิตอลที่สื่อออนไลน์หรือเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทเป็นอย่างมาก ทำให้เด็กและเยาวชนเข้าถึงยาเสพติดได้ง่ายมากขึ้นและเป็นอันตรายอย่างยิ่ง โดยเด็กสามารถสั่งซื้อยาเสพติดผ่านทางสื่อออนไลน์ได้โดยง่ายเพราะติดต่อสะดวกสบายมากยิ่งขึ้น จึงทำให้สถานการณ์การแพร่ระบาดยาเสพติดในเด็กและเยาวชนมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ นอกจากนี้เด็กและเยาวชนยังตกเป็นเหยื่อของกระบวนการค้ายาเสพติด เพราะผู้กระทำความผิดหรือผู้ค้ายาเสพติดทราบว่ากฎหมายที่ใช้ในการลงโทษเด็กและเยาวชนมีอัตราโทษน้อยกว่าการลงโทษผู้ใหญ่ ก็จะทำให้เด็กและเยาวชนเป็นผู้จำหน่ายหรือเป็นผู้ขนยาเสพติด ส่วนรูปแบบกระบวนการยุติธรรมชุมชนที่เหมาะสมกับการนำมาปรับใช้ในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการควรจะต้องมีลักษณะการดำเนินกิจกรรมชุมชนโดยสมาชิกของชุมชนร่วมมือกันเอง หรือร่วมกับภาครัฐในลักษณะเป็นหุ้นส่วน โดยอาจให้หน่วยงานภาครัฐหรือเจ้าหน้าที่เข้ามาเป็นที่ปรึกษาหรือเป็นพี่เลี้ยงในการดำเนินกิจกรรม นอกจากนี้ชุมชนควรมีบทบาทในการนำผู้กระทำความผิดด้านยาเสพติดกลับคืนสู่ชุมชนและสังคมโดยการให้โอกาส โดยเฉพาะผู้เสพให้ได้รับการบำบัดฟื้นฟูอย่างถูกต้อง ควบคุมดูแลในขณะบำบัดหรือหลังการบำบัด และชุมชนควรสร้างความเข้าใจ สร้างโอกาสในการทำมาหาเลี้ยงชีพให้กับผู้เสพเพื่อป้องกันการกลับไปกระทำความผิดซ้ำ นอกจากนี้แนวทางในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดของเด็กและเยาวชนในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนควรเริ่มต้นจากสถาบันครอบครัวเป็นลำดับแรก เพราะสถาบันครอบครัวถือเป็นสถาบันหลักที่ใกล้ชิดกับเด็กและเยาวชนมากที่สุด ดังนั้นสถาบันครอบครัวจึงเป็นสถาบันแรกที่จะสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีที่สุดให้กับเด็กและเยาวชนได้ ส่วนในระดับชุมชนสมาชิกทุกคนควรตระหนักถึงปัญหาของยาเสพติด โดยให้ความสำคัญกับปัญหายาเสพติดอย่างน้อยที่สุดคือการเฝ้าระวัง สอดส่องดูแลคนในชุมชนไม่ให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด ไม่ว่าจะเป็นผู้เสพหรือผู้ค้า ตลอดจนสร้างความเข้มแข็งโดยการจัดกิจกรรมที่เสริมสร้างความรักความสามัคคีให้กับสมาชิกในชุมชน ผู้เขียนจึงขอเสอแนะว่าหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายควรมีมาตรการที่ชัดเจนในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างเป็นรูปธรรม โดยมุ่งเน้นการสร้างชุมชนให้เข้มแข็ง ทั้งนี้เจ้าหน้าที่ของรัฐควรให้ความสำคัญในการแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างจริงจัง ควรมีการติดตามและประเมินผลผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติดที่ได้รับการบำบัดฟื้นฟูกลับคืนสู่ครอบครัวหรือชุมชน โดยให้การช่วยเหลือ ประคับประคอง ให้คำแนะนำปรึกษา เสริมสร้างกำลังใจ สร้างแจงจูงใจทั้งผู้เสพและครอบครัว เพื่อให้ผู้เสพ/ผู้ติดยาเสพติดสามารถใช้ชีวิตอยู่ในสังคมทั่วไปได้ตามปกติโดยไม่กลับไปเสพยาเสพติดอีกครั้ง นอกจากนี้สมาชิกในชุมชนควรเข้าใจและตระหนักถึงปัญหาที่เกิดขึ้น โดยร่วมมือและเสียสละในการแก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างจริงจัง ผู้นำชุมชนควรสร้างทัศนคติในการยอมรับหรือการให้โอกาสเด็กและเยาวชนที่เกี่ยวข้องติดยาเสพติดมาก่อน โดยการให้โอกาสบุคคลเหล่านี้กลับตัวเข้ามาเป็นสมาชิกในชุมชนอีกครั้ง เพื่อเป็นการลดโอกาสที่เด็กและเยาวชนจะกลับเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติดอีก

The report entitled, “Guidelines for Adapting Community Justice Process in preventing and solving problem on narcotic use among children and youth in Samut Prakarn Province was conducted as the qualitative research in order to explore narcotics problems among children and youth in Samut Prakarn Province through the adoption of appropriate measures and seeking guidelines to prevent and solve narcotic problems in Samut Prakarn Province, engaging in the community participation. Document analysis was done together with eld data collection through the in-depth interview among the government agencies involved with community justice process. The acquired data was used in the interpretation and identify accurate key issues with accountability in order to prepare proposed guidelines for further problems-solving. The findings suggest that the nacrotics epidemic among the children and youth in Samut Prakarn Province at present has been a serious issue since the rst-time narcotic addicts, namely, children and youth are more likely at younger age. Also, they are very likely using more than one type of narcotic together at the same time. In the era of social media or technology plays important role in our society, children and youth can easily and conveniently access narcotics and become more hazardous substances. This has made narcotics epidemic and number of drug addicts among children and youth kept rising. Furthermore, children and youth has been victimized by drug trafcking process because the narcotic trader knew that the laws used for punishing children and youth are less punishable than those of adults. Children and youth are often assigned as the narcotics sellers or smugglers. It was found that the appropriate model adapted for preventive measures and solving narcotics problems among the children and youth at Samut Sakorn Province should be handled by the community members themselves or becoming a partner to prevent crime with the state sector. This may ask the government agency or the officials to act as the mentor while conducting activities. Besides, the community should take part in helping to return drug offenders to the community and society as to provide the opportunity for the drug user to receive good rehabilitation, pre-post treatment and community should create understanding and opportunity for the drug offenders to make livelihood and avoid relapse. Moreover, the guidelines for preventing and solving narcotics problems among the children and youth at Samut Prakarn Province with the community participation should start from the family because it is the main institution most closely connected to children and youth. Therefore, family is the rst institution to build the best immunity for children and youth. At community level, all members should be aware of narcotics problems by focusing on narcotics’ problems, at lease monitoring the situation, put surveillance on community members, not to fall into the drug trap as well as observe the drug user and trader. This included building strong community through activities enhancing unity among members. The author recommends all government agencies involved to establish clear and concreate measures to prevent and solve narcotics’ problems, leading to community with strength. The government officials should give priority to solve narcotics problems as well as continue monitoring and assessing results of former drug addicts who had been through rehabilitation if they are t to return to the family or community. This is done by nurturing, giving advice and moral support, including motivation for both former drug users and family members so that the former drug users can maintain living in society as regular member without using drugs again. Furthermore, community members should understand and aware of the existing problems by cooperate and sacrice time to seriously solving problems. The community leader should build attitude or opportunity for the former drug addicts returning to the community again just to reduce the chance of children and youth to use narcotics again.