汉泰十二生肖动物成语对比及对外汉语教学研究"

Abstract

在中国, 泰国与东亚地区都了解和熟悉十二生肖. 十二生肖是用来代表年份和人出生年中的十二种动物, 也即是鼠, 牛, 虎, 兔, 龙, 蛇, 马, 羊, 猴, 鸡, 狗和猪. 在泰国, 大蛇或那伽蛇神代表龙年. 从前, 泰国人本身没有跟中国人一样相信龙, 但后来随着文化的相互交流和传播增强, 泰国也逐渐吸收了龙文化, 甚至越南也受到中国十二生肖文化的影响, 但是其中也有相异之处. 比如说他们会用"猫"来代表兔年, 因为兔年是卯年, 那"卯"字读音像"猫", 所以越南人就用猫代表兔年. 对这些的学习认识了解, 除了通过成语的方式以外, 还有一些是短语和谚语, 包括信念, 教育, 传统, 文化或生活方式等传承下来, 因此学习者通过成语就能对其了解. 十二生肖动物成语学习对对外汉语学习者的外国人而言比较难, 因此在使用时经常会存在一些错误, 所以笔者在进行对比研究的基础上, 通过研究这两本书《成语大词典(最新修订版2016.7重印)》与《พจนานุกรมสุภาษิตไทย(泰成语词典)》, 结果显示汉语成语跟泰语成语有相同点与不同点, 存在很多异同之处, 就是用十二生肖动物的比喻与喻义相近. 汉语成语会直接使用十二生肖动物来进行比喻, 但是泰国成语没有用或没提到, 只不过喻义相近;其次, 有些泰国成语用十二生肖动物来进行比喻, 但是汉语成语中却没有用或没提到, 同理, 只不过喻义相近, 但其中包含各种各样传统文化, 包括对外汉语教学理论, 提出教学的策略.

สิบสองนักษัตร เป็นที่รู้จักกันดีในประเทศจีน ประเทศไทยและเอเชียตะวันออก ใช้เป็นตัวแทนของปีและปีเกิดของบุคคล ได้แก่ สัตว์สิบสองชนิดซึ่งก็คือ หนู วัว เสือ กระต่าย มังกร งู ม้า แพะ ลิง ไก่ สุนัข หมู ในประเทศไทยใช้งูใหญ่หรือพญานาค เป็นตัวแทนปีมังกร เนื่องจากคนไทยเดิมทีไม่ได้มีความเชื่อเรื่องมังกร เหมือนคนจีน แต่ได้ซึมเซาวัฒนธรรมตรงนี้ในภายหลัง หรือแม้แต่ประเทศเวียดนามทีก็ได้รับวัฒนธรรมสิบสองนักษัตรจากจีนได้ใช้แมวแทนปีกระต่ายนั้น เป็นเพราะกระต่ายใช้คำว่า 卯年 (mao nian) เสียงตัว 卯 นั้น ออกเสียงคล้ายคำว่า แมว 猫 (mao) เลยทำให้คนเวียดนามใช้แมวเป็นสัญลักษณ์ในปีกระต่าย จุดนี้ทำให้ได้รู้ว่า สุภาษิตนอกจากจะเป็นคำสั้นๆ และมีความหมายโดยนัยแล้ว สุภาษิตยังแฝงความเชื่อ คำสั่งสอน ประเพณี วัฒนธรรม หรือวิถีชีวิตลงไปในสุภาษิต จึงทำให้ผู้ที่ศึกษาสุภาษิตได้เรียนรู้เรื่องราวเหล่านี้ไปในตัว ในการเรียนการสอนสุภาษิตเกี่ยวกับสิบสองนักษัตรสำหรับชาวต่างชาติค่อนข้างยากสำหรับผู้ที่เรียนภาษาจีนเวลานำมาใช้ก็ยังผิดพลาดพอสมควร ดังนั้น ผู้เขียนจึงดำเนินการศึกษาเปรียบเทียบขั้นต้น โดยผ่านการรวบรวมสุภาษิตจากหนังสือสองเล่มของจีนและไทย 《成语大词典、最新修订版 2016.7 重印》กับ 《พจนานุกรมสุภาษิตไทย （泰成语词典)》ผลการวิจัยพบว่า สุภาษิตจีนและไทยมีความเหมือนและแตกต่าง คือ มีการใช้สัตว์ในสิบสองนักษัตรมาใช้เปรียบเทียบและมีความหมายที่ใกล้เคียงกัน สุภาษิตของจีนใช้สัตว์ในสิบสองนักษัตรเปรียบเทียบแต่ของไทยใช้สัตว์ชนิดอื่นหรือไม่ได้กล่าวถึงเลยแต่ความหมายเหมือนหรือใกล้เคียงกัน สุภาษิตของไทยใช้สัตว์ในสิบสองนักษัตรแต่ของจีนไม่ได้ใช้หรือไม่ได้กล่าวถึงเลย แต่ก็มีความหมายเหมือนหรือใกล้เคียงกัน และยังแทรกประเพณีวัฒนธรรมต่างๆ ที่เกี่ยวกับสิบสองนักษัตรรวมถึงนำเสนอวิธีการนำสุภาษิตสิบสองนักษัตรไปประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนอีกด้วย

The Twelve Zodiacs are well known in China, Thailand and East Asia. They are used to represent the year and the birth year of a person. The Twelve Zodiacs are tweleve kinds of animals, namely, rat, cow, tiger, rabbit, dragon, snake, horse, goat, monkey, chickem, dog and pig. In Thailand, big snake or the Great Naga is used as a symbol of Year of the Dragon. This is because originally Thai people had no belief in dragon as Chinese people. But they have absorbed this culture later. In addition, Vietnam has received the Twelve Zodiacs culture from China. So, Vietnamese people use 'cat' as a symbole of Year of the Rabbit due to 'rabbit' uses the word 卯年 (mao nian). The word 卯 is pronounced like the word 'cat' 猫 (mao). Thus, Vietnamese people use cat as a as symbol of the Year of Rabbit. As a result, it indicates that in addition to a short message with implied meaning of proverbs, it also conceals beliefs, doctrines, traditions, cultures, or ways of life into proverbs. This can help those who study about proverbs learn these things simulataneously. Leaning proverbs about the Tweleve Zodiacs is quite difficult for foreigners and those who learn Chinese. Also, many proverbs are mostly used wrongly. Therefore, the research conducted the comparative study by data collection two books in both Chinese language 《成语大词典、最新修订版 2016.7 重印》and Thai language 《Thai Proverbs Dictionary 泰成语词典)》 The research results indicate that Chinese and Thai proverbs are both similar and different. The Tweleve Zodiacs animals in comparisons, but Thai proverbs use other kinds of animals or do not mention about them at all. But the meaning of proverbs are identical or similar. Thai proverbs use the Tweleve Zodiacs animals, but Chinese proverbs do not use or mention about them at all. But the meanings of proverbs are identical or similar. The contents of the books also insert various traditions and cultures about the Twelve Zodiacs including suggestions to use the Twelve Zodiacs proverbs to apply to the instruction.