งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภาพสะท้อนวัยรุ่นไทยในบันเทิงคดีสำหรับเด็กวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2558-2562 และเพื่อวิเคราะห์ปัญหาและแนวทางแก้ปัญหาของวัยรุ่นในสังคมไทยที่ปรากฏในบันเทิงคดีสำหรับเด็กวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2558–2562 โดยศึกษาบันเทิงคดีสำหรับเด็กวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2558-2562 จำนวน 10 เล่ม และนำเสนอผลการศึกษาวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ (Descriptive Analysis)ผลการวิจัยพบว่า บันเทิงคดีสำหรับเด็กวัยรุ่นที่ได้รับรางวัลงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ พ.ศ. 2558-2562 สะท้อนให้เห็นภาพวัยรุ่นไทย 5 ด้าน ได้แก่ 1) ชีวิตความเป็นอยู่ พบว่า วัยรุ่นไทยในชนบทมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ใกล้ชิดกับธรรมชาติ วัยรุ่นไทยในเมืองมีวิถีชีวิตที่สะดวกสบาย 2) การศึกษา พบว่า วัยรุ่นไทยได้รับการศึกษาทั้งจากโรงเรียนและจากครอบครัว ซึ่งการศึกษาจากครอบครัวเป็นพื้นฐานและเป็นส่วนเสริมให้กับการศึกษาในโรงเรียน 3) ด้านความสัมพันธ์ พบว่า วัยรุ่นมีความสัมพันธ์ที่ดีกับสมาชิกในครอบครัว เพื่อน และครู 4) ด้านคุณธรรม พบว่า วัยรุ่นไทยเป็นคนที่มีความกตัญญู มีน้ำใจต่อคนอื่น เป็นคนซื่อสัตย์ และมีความรับผิดชอบ 5) ด้านค่านิยม พบว่าวัยรุ่นไทยมักจะนิยมใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ให้ความสำคัญกับการศึกษา และวัยรุ่นแต่ละคนมีความใฝ่ฝันเรื่องอาชีพที่แตกต่างกันด้านปัญหาวัยรุ่นไทยและแนวทางแก้ปัญหา พบว่า ปัญหาวัยรุ่นไทยมี 5 ด้าน ได้แก่ 1) ปัญหาด้านครอบครัว 2) ปัญหาด้านการศึกษา 3) ปัญหาด้านพฤติกรรม 4) ปัญหาด้านความปลอดภัย 5) ปัญหาด้านจิตใจ ส่วนแนวทางแก้ปัญหาของวัยรุ่นไทยต้องการผู้ปกครอง โรงเรียน ผู้คนในสังคม และตัววัยรุ่นช่วยกันแก้ไข ผู้ปกครองให้ความรักแก่วัยรุ่น อบรมสั่งสอนวัยรุ่นให้ดี และวัยรุ่นกับผู้ปกครองช่วยกันสร้างสภาพเศรษฐกิจของครอบครัวที่ดี ทางโรงเรียนเอาใจใส่นักเรียน ผู้คนในสังคมให้ความช่วยเหลือกับวัยรุ่นที่มีปัญหา
This research aimed to analyze reflections of Thai teenagers, focusing on their problems and solutions, in fiction for young adults awarded Thai National Book Fair, during 2015–2019. Ten awarded titles were studied. Research findings were reported as a descriptive analysis.Five aspects of reflections of Thai teenagers in the studied works were found, as the following. 1) Ways of life – rural teenagers lived closely to the nature, while urban teenagers lived conveniently the city lifestyle. 2) Education–socialization from families and the formal education from schools were two sources of knowledge for Thai teenagers, which the former source basically supported the latter. 3) Relationships–most teenagers had close relationships with their family members, friends and teachers. 4) Moral–Thai teenagers were taught to be grateful, considerate, honest and responsible. 5) Social values–Thai teenagers preferred to make uses of their free time, focusing on education; their dreams of profession were varieties.For problems of Thai teenagers and their solutions, five areas were noticeable, including: 1) family problems; 2) educational problems; 3) behavioural problems; 4) security problems; and 5) psychological problems. The solutions were mainly reflected as all stakeholders–parents; educators; community members; and teenagers themselves–should cooperatively take care of the problems. Parents should love and well culturalize their children. Teenagers should support to strengthen the economy of families. Educators and community members should be aware of problems of teenagers and assisted them.
