การวิจัยเชิงบรรยายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลตนเอง รวมถึงศึกษาปัจจัยส่วนบุคคล ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมการดูแลตนเองที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานที่มารับบริการที่ รพ.สต.บางทราย จํานวน 92 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติบรรยาย และวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกส์ ผลการศึกษาพบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (M = 37.02, SD= 10.17) พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (M= 37.76, SD= 7.87) ระดับการศึกษา ระยะเวลาที่เป็นโรคและความรอบรู้ด้านสุขภาพ มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่2 โดยผู้ป่วยเบาหวานที่มีการศึกษาสูงกว่าระดับประถมศึกษามีโอกาสควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีกว่าผู้ป่วยเบาหวานที่มีการศึกษาระดับประถมศึกษา7.90 เท่า ผู้ที่เป็นเบาหวานระยะเวลา 6-10 ปี 11-15 ปี และมากกว่า 15 ปี สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีกว่าผู้ป่วยที่มีระยะเวลาการเป็นโรค 1-5 ปี ที่ 8.82 เท่า (95%CI; 1.34 –57.86) 4.43 เท่า (95%CI; 0.743 –26.46) และ 39.84 เท่า (95%CI; 5.06 –313.5) ตามลําดับ ผู้ที่เป็นเบาหวานที่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับพอใช้และความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับดีจะควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีกว่าผู้ที่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพไม่ดีที่ 0.046 เท่า (95%CI; 0.004 -0.49) และ 0.771 เท่า (95%CI; 0.070 –8.50) ตามลําดับ ข้อเสนอแนะ : ควรมีการออกแบบโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในกลุ่มที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้
This descriptive study aims to study health literacy, self-care behaviors, andstudying personal factors, health literacy and self-care behaviors related to glycemic control of type 2 diabetic patients. The samples included a total of 92 people with diabetes who came to receive services at Bang Sai health promotion hospital. Data was collected by questionnaires and analyzed by using descriptive statisticsand logistic regression.The results showed that health literacy and self-care behaviors scores of patients with type 2 diabetes were at a moderate level, (M= 37.02, SD= 10.17 and M= 37.76, SD= 7.87 respectively). The findings showed that education, duration of disease and health literacy are significantly related to glycemic control. Patients with an education higher than primary school had 7.9 times better control of their blood sugar than participants who had a lower level of education. Participants with a duration of disease about 6-10years, 11-15 years and more than 15 years could control their blood sugar 8.82(95%CI; 1.34 –57.86) , 4.43 (95%CI; 0.743 –26.46) and 39.84 times (95%CI; 5.06 –313.5) respectively better than the group of 1-5 years. In term of health literacy, patients with moderate and higher health literacy also control their blood sugar better than the patients with a lower level of health literacy: 0.046 (95%CI; 0.004 -0.49) and 0.771 times (95%CI; 0.070 –8.50) respectively. Suggestion: Medical unit ought to design diabetic care programs to promote health literacy and self-care behaviors for the uncontrol diabetic patients.
