การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ภาพสะท้อนกลุ่มคนชายขอบ “ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” ใน นวนิยายเรื่อง หลังเที่ยงคืนของจาลอง ฝั่งชลจิตร ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพ ศึกษาวิจัยเอกสาร และวิเคราะห์ ตัวบทวรรณกรรม ผลการวิจัยพบว่า นวนิยายเรื่อง หลังเที่ยงคืนของจาลอง ฝั่งชลจิตร ได้สะท้อนภาพกลุ่มคนชายขอบ “ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” 2 ด้าน คือ ภาพสะท้อนด้านชีวิตความเป็นอยู่ ได้แก่ 1) ที่อยู่อาศัย ที่อยู่อาศัยของกลุ่มคนชายขอบ “ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” มีลักษณะที่แตกต่างกันตามสถานภาพของบุคคล ขึ้นอยู่กับการงานอาชีพและฐานะทางการเงิน 2) การประกอบอาชีพ กลุ่มคนชายขอบ“ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” ประกอบอาชีพที่คนส่วนใหญ่ไม่ยอมรับหรือดูถูก เช่น โสเภณี คนขับรถ และ3) อาหารการกิน อาหารการกินของกลุ่มคนชายขอบ “ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” มี 2 ลักษณะ คือครอบครัวผู้ใช้แรงงานต้องอดข้าวบ่อย ส่วนโสเภณีไม่ต้องกังวลเรื่องอาหารการกินสามารถกินอาหารตามความต้องการได้ ส่วนภาพสะท้อนปัญหา ได้แก่ 1) ปัญหาครอบครัว พบว่า กลุ่มคนชายขอบ“ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” มีปัญหาระหว่างสามีกับภรรยา และปัญหาการสั่งสอนดูแลลูก 2) ปัญหาอาชญากรรม พบว่า กลุ่มคนชายขอบ “ผู้ด้อยโอกาสทางสังคม” มีปัญหาการข่มขืนผู้หญิง การฆ่าคนตายและการค้าประเวณี
This research aimed to analyze reflections of marginalized or social underprivileged people in the novel of Chamlong Fangcholajitra called Lang-tiang-keun. The qualitative research approach was applied; document and the novel were analyzed. Research findings focused on two aspects of the social underprivileged people, including ways of life and problems. For ways of life, three aspects were presented, which were 1) dwelling, varying up to occupations and financial status; 2) occupation, mostly contemptible, such as prostitutes, drivers, etc.; and 3) eating, two manners were noticed – irregular meals for workers and sufficient food for prostitutes. For reflections of problems two areas observed were 1) family problems, especially quarrels between husbands and wives, and cultivation of children; and 2) crime problems, including sexual harassment; murders; and prostitution.