บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์คำสอนของขงจื่อด้านความกตัญญูที่ปรากฏในนวนิยายไทย 2) เพื่อวิเคราะห์คุณค่าในคำสอนของขงจื่อที่ปรากฏในนวนิยายไทย โดยศึกษาวิเคราะห์นวนิยายไทยที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับความกตัญญูของคนจีนและคนไทยเชื้อสายจีนจำนวน 5 เรื่อง คือ ลอดลายมังกร อยู่กับก๋ง กตัญญูพิศวาส จดหมายจากเมืองไทย และก่อนสายหมอกเลือน นำเสนอผลการศึกษาวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า คำสอนด้านความกตัญญูของขงจื่นในนวนิยายไทยทั้ง 5 เรื่อง ได้สะท้อนภาพคนไทยเชื้อสายจีนในสังคมไทยที่ได้ปฏิบัติตามคำสอนของขงจื่อและสืบทอดคำสอนโดยเฉพาะเรื่องความกตัญญูของบุตรคนไทยเชื้อสายจีนต่อบิดามารดาเมื่อยังมีชีวิตและเมื่อบิดามารดาเสียชีวิตแล้ว คนไทยเชื้อสายจีนมีความกตัญญูต่อบุคคลอื่น คือ ครูอาจารย์ ลูกจ้างและเพื่อน อีกทั้งยังกตัญญูต่อธรรมชาติแวดล้อมด้วย ในด้านคุณค่าของนวนิยายไทยทั้ง 5 เรื่อง พบว่า มีคุณค่าในด้านเป็นเครื่องมือสอนคุณธรรม การให้ข้อคิดในการทำธุรกิจ การปฏิบัติต่อคนอื่น การสอนให้รู้จักทำประโยชน์แก่ส่วนรวมและการให้ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมจีน
This research article aims 1) to analyze the Confucius Doctrines about gratitude in Thai novels 2) to analyze value of the Confucius Doctrines in Novels. This work studied and analyzed five Novels which have story about Grateful of Chinese and Chinese-Thai people including: Lord Lai Mongkorn; Yoo Kab Kong; Katanyoo Pisawas; Jodmai Jark Muangthai; Korn Saimork Luan and presented the research results in analytical explanation style. The results found that the Confucius Doctrines about Grateful in all five Thai Novels reflected Chinese-Thai people in Thai society inherited and followed Confucius Doctrines; especially, gratefulness to parents of Chinese-Thai people when they are alive and when they passed away. Chinese-Thai people are gratful to other people; teachers; employees; and friends and grateful to the environment. In value aspect found that all five Thai Novels had value as teaching tool for moral principles, idea for business dealing, behaving to other people, teaching to do for the public and giving knowledge about Chinese culture.
