论曼谷华人对中国饮食文化的继承与发展------以曼谷唐人街为例

Abstract

本文试图运用饮食人类学的理论, 对曼谷唐人街的中华饮食文化进行考察. 通过对曼谷唐人街饮食历史和现状进行梳理, 分析其对中国传统饮食文化的继承, 发展与变化. 通过这个过程的描述与分析, 从而从微观上观察当代泰国华人在融入泰国社会过程中, 如何地继承华人传统, 发展新的社会文化认同, 建构新的身份. 第一章介绍了泰国唐人街的历史. 同时也梳理了唐人街上的潮汕文化与曼谷唐人街的关系, 更描述了唐人街饮食的现状. 第二章进一步考察了中国饮食文化在曼谷唐人街的继承与发展状况. 从潮汕饮食文化的分类, 饮食与医疗, 饮食与节庆等方面的角度去考察了潮汕饮食在曼谷唐人街上是如何继承发展的. 在调查之中发现, 唐人街饮食非常好地继承了潮汕饮食的特点与文化精神, 提倡口味清淡, 注重食疗养生, 讲究中医的阴阳调和. 曼谷唐人街上华人最重要的节庆分别是春节, 端午, 清明, 中秋, 吃斋节. 春节是曼谷唐人街上华人最热闹的时刻. 他们准备团年饭, 讲究寓意吉祥的菜肴, 祭祀天地, 先人, 鬼神. 清明时节, 更是祭祀先祖, 慎终追远. 再者, 在曼谷唐人街上潮汕公庙是重要的场所. 这些公庙香火鼎盛. 每到重大节庆之时, 以表达对华人群体的认同与华人道德价值的认可. 第三章描述了唐人街上华人饮食文化的在当代变迁与发展. 笔者发现华人文化在以不同的方式融入泰国社会. 比如说, 2010年后的曼谷唐人街吃斋节就是泰国政府牵头, 带动商业机构一起运作的中国饮食文化现代展演. 这场展演塑造了华人群体新的身份认同. 结论里面提出, 通过唐人街华人饮食文化的考察, 我们发现唐人街上泰国华人的身份变得凸显. 新一代的泰国华人更像是多元文化时代产生的文化混血儿.

จากการศึกษาวัฒนธรรมอาหารจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตกรุงเทพมหานคร ได้มีการเปรียบเทียบสมัยก่อนและปัจจุบันของอาหารจีนในไชน่าทาวน์ในกรุงเทพมหานคร ได้มีการวิเคราะห์ถึงมรดกตกทอด จากการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงอาหารแบบดั้งเดิมของจีน โดยมีข้อมูลศึกษาดังนี้ บทที่ 1 ศึกษาประวัติความเป็นมาของไชน่าทาวน์ในประเทศไทยและอาหารในไชน่าทาวน์ บทที่ 2 ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับการสืบทอดและการพัฒนาวัฒนธรรมอาหารจีนในเขตไชน่าทาวน์ในกรุงเทพมหานคร จากการจำแนกวัฒนธรรมอาหารการรับประทานอาหาร ทั้งถึงเทศกาลของชาวจีนที่สืบทอดต่อกันมา บทที่ 3 ศึกษาการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบันและการพัฒนาวัฒนกรรมอาหารจีนในไชน่าทาวน์ ผู้เขียนพบว่าวัฒนธรรมจีนเข้ากับสังคมไทยในรูปแบบต่างๆ ตัวอย่างเช่นหลังจากปีพ.ศ. 2553 กรุงเทพฯไชน่าทาวน์เป็นงานแสดงวัฒนธรรมอาหารจีนที่ทันสมัยซึ่งรัฐบาลไทยนำสถาบันการค้าเข้ามาทำงานร่วมกัน การแสดงนี้มีรูปเป็นเอกลักษณ์ใหม่ของชุมชนชาวจีนสรุปได้ว่าการตรวจสอบวัฒนธรรมอาหารจีนในไชน่าทาวน์เราพบว่าอัตลักษณ์ของชาวจีนในถนน Tangren ได้กลายเป็นจุดเด่น คนรุ่นใหม่ของชาวไทยเชื้อสายจีนเป็นเหมือนวัฒนธรรมผสมผสานที่สร้างขึ้นโดยยุควัฒนธรรม

This article attempts to use the theory of diet anthropology to examine the Chinese food culture in Bangkok's Chinatown. Through the analysis of the history and status of the diet in Chinatown in Bangkok, we try to describe its inheritance, development and changes in traditional Chinese food culture. Through the description and analysis of this process, we can observe, from a microscopic perspective, how contemporary Chinese-Thai have inherited Chinese traditions, developed new social and cultural identities, and constructed new identities in the process of intergrating into Thai society. The first chaper introduces the history of Thailand's Chinatown. At the same time, it also described the relationship between the Chaoshan culture of Chinatown and Bangkok's Chinatown, and also depict the current situation of Chinatown's food. The second chapter further examines the inheritance and development of Chinese food culture in Bangkok's Chinatown. The third chapter describes the contemporary changes and development of Chinese food culture in Chinatown. In the conclusion, through the inspection of the Chinese food culture in Chinatown, we find that the identity of Chinese-Thai in Chinatown has become prominent. The new generation of Chinese-Thai is more like a cultural hybrid born in the era of multiculturlism.