บทความนี้ต้องการนำเสนอวิธีการเสริมสร้างสุขภาวะโดยองค์รวมตามแนวคิดในพุทธศาสนาใน ๔ ด้าน คือ สุขภาวะทางกายที่มุ่งในมนุษย์ดูแล รักษาป้องกันสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง การบริโภคปัจจัยสีให้ตรงตามเป้าหมายของการบริโภคอย่างแท้จริง ไม่ใช่บริโภคเพื่อสนองความอยาก รวมถึงการมีพฤติกรรมที่สร้างสุขให้แก่ตนและผู้อื่นตามหลักศิลธรรม สุขภาวะทางจิตที่มุ่งให้มนุษย์พัฒนาจิตให้สงบ ตั้งมั่น บริสุทธิ์ และเกิดปัญญา สามารถพัฒนาชีวิตให้เกิดความสุขตั้งแต่ระดับพื้นฐานจนถึงความสุชสูงสุด สุขภาวะทางสังคมที่มุ่งให้มนุษย์สร้างสรรค์สังคมให้เป็นสังคมที่น่าอาศัย ปราศจากภัยคุกคามชีวิต และอบายมุขตามหลักเบญจศีล เบญจธรรม ทุกคนมีปัจจัยยังชีพที่พอเพียงและสุขภาวะทางสิ่งแวดล้อมที่มุ่งให้มนุษย์สร้างสิ่งแวดล้อมให้สมดุลเพื่อให้เกิดสุขภาวะต่อชีวิตและเอื้อต่อการบรรลุธรรม
This article aims to present ways to achieve holistic well-being according to Buddhist teaching in four aspects. Firstly, physical well-being – taking care of one’s physical health, consuming the four basic necessities according to need, not greed, and conducting oneself in ways that bring about happiness to both oneself and others according to moral principles. Secondly, psychological well-being – developing one’s mind to reach the stage of serenity, stability, purity, and wisdom in order to create basic to ultimate happiness in one’s life. Thirdly, social well-being – the cultivation of one’s society into a hospitable place without life-threatening harms and vices according to the Five Precepts and the Five Dhamma, a society in which every member has sufficient means for living. Lastly, environmental well-being – encouraging one to strive for a balanced environment in order to achieve a well-being in life that is conducive to enlightenment.
