ผลของโปรแกรมการให้ความรู้แบบเข้มข้นต่อความรู้และพฤติกรรมการจำกัดน้ำของผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

Abstract

การวิจัยเชิงกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดก่อนและหลังการทดลองครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการให้ความรู้แบบเข้มข้นต่อความรู้และพฤติกรรมการจำกัดน้ำในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยชายและหญิง อายุ 20-60 ปี ที่อายุรแพทย์โรคไตวินิจฉัยว่าเป็นโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ต้องรับการศึกษาด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม 2 ครั้งต่อสัปดาห์ มากกว่า 1 ปีขึ้นไป และระดับน้ำส่วนเกินเพิ่มขึ้นมากกว่า 1 กิโลกรัม/วัน จำนวน 40 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มอย่างง่ายโดยการจับฉลากแบบไม่ใส่คืน โปรแกรมการให้ความรู้แบบเข้มข้นที่กลุ่มตัวอย่างได้รับ ประกอบด้วย 1) การใช้ตัวแบบที่ประสบผลสำเร็จในการควบคุมน้ำร่วมสนทนาในการถ่ายทอดประสบการณ์และการอภิปรายกลุ่มระหว่างตัวแบบกับผู้ป่วยและผู้วิจัยในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมน้ำ 2) การได้รับความรู้โดยการสนทนา การสาธิต และการฝึกปฏิบัติเพื่อให้เกิดทักษะเป็นรายบุคคล 3) การติดตามการดื่มน้ำ และอาหารในชีวิตประจำวันที่ผู้ป่วยบันทึกไว้ในแบบบันทึกการดื่มน้ำ และรับประทานอาหารในชีวิตประจำวัน ติดตามน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นก่อนการฟอกเลือดของแต่ละครั้ง พร้อมแนะนำให้ความรู้เพิ่มเติมเป็นรายบุคคลโดยใช้รูปแบบการใช้คำพูดสะท้อนคิดถึงพฤติกรรมการจำกัดน้ำที่ผ่านมาและผู้วิจัยเน้นการย้ำความรู้ที่ผู้ป่วยพร่อมตามสาเหตุที่ทำให้ผู้ป่วยควบคุมน้ำได้ไม่สำเร็จอย่างต่อเนื่องทุกครั้งที่มาฟอกเลือดภายในระยะเวลา 4 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบวัดความรู้การจำกัดน้ำและแบบวัดพฤติกรรมการจำกัดน้ำ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและ Pair t-test ที่ระดับนัยสำคัญ p<0.05

The purpose of this quasi-experimental research one group pre-post test design was to study the effects of an intensive educational program on fluid restriction knowledge and behaviors in end stage renal disease patients on receiving hemodialysis. Subjects were composed males and females aged 20-60 years and nephrologist diagnosed with end-stage renal disease of 40 patients on receiving hemodialysis 2 times per week over one year. They had excess weight gain more than 1 kg/day. They were simple random sampling assigned to sampling without replacement. The sample was composed of programs an intensive educational program: 1)Using models that have been successful in control fluid conversation to experiences and group discussions betweeb a patient and researcher on issues related to fluid restriction 2) Obtaining knowledge through discussion, demonstration, practice skills to achieve individually 3) Following of intake fluids and food everyday by patient records in dietaryrecall, following the increasing pre-dialysis weight gain each time and encourage more knowledge to patients using of words reflect his past behavior, fluis restriction. The researcher focused of knowledge on causes the patients has not continued fluid restricting successful every time patients come for dialysis within 4 weeks. Data were collected using and demographic questionnaires measurement of knowledge and behaviors fluid restriction. Data was analyzed by descriptive statistics and pair t-test (p<0.05). The research findings were as follows: After an intensive to educational program the sample had an average score on knowledge of fluid restriction increased were significantly, p<0.001 and after an intensive to educationnal program the sample had average score of behaviors fluid restriction increased were significantly, p<0.001.