ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดโรคอ้วนในกลุ่มวัยผู้ใหญ่ในเขตเทศบาลตำบาลบางเสาธง อำเภอบางเสาธง จังหวัดสมุทรปราการ

Abstract

การวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดโรคอ้วนในกลุ่มวัยผู้ใหญ่ ภายใต้ทฤษฎีการพยาบาลของคิง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ที่มีอายุ 20-59 ปี อาศัยในเขตเทศบาลตำบลบางเสาธง อำเภอบางเสาธง จังหวัดสมุทรปราการ จำนวน 391 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดโรคอ้วน ตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน หาค่าสัมประสิทธิ์อัลฟ่าครอนบาค ได้เท่ากับ 0.89 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการทดสอบไคสแควร์ ผลการศึกษา พบความชุกโรคอ้วนร้อยละ 57.74 ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 76.44) อายุ 50-59 ปี (ร้อยละ 32.44) มีบิดา/มาราดาอ้วน (ร้อยละ 44.44) ทำงานนั่งโต๊ะทั้งวัน (ร้อยละ 67.11) นิยมเครื่องดื่มมีน้ำตาล (ร้อยละ 22.22) เกินครึ่งไม่ออกกำลังกาย (ร้อยละ 53.96) รับรู้เรื่องโรคอ้วน ในระดับมาก ส่วนใหญ่ใช้เครื่องทุ่นแรง (ร้อยละ 96.89) อาศัยอยู่ชั้นที่ 2 ขึ้้นไป (ร้อยละ 58.22) ครอบครัวผู้ร่วมงาน บุคลากรสุขภาพและชุมชนมีบทบาทช่วยควบคุมน้ำหนักระดับน้อย ขณะที่สถานที่ทำงานมีบทบาทในระดับน้อยที่สุด ปัจจัยในระบบบุคคลที่มีผลต่อการเกิดโรคอ้วนประกอบด้วย ระดับการศึกษา (p=.048) โรคประจำตัว (p=<.001) การรับรู้ภาพลักษณ์หรือรูปร่างตนเอง (p=<.001) พฤติกรรมการรับประทานอาหาร (p=<.001) และกรรมพันธุ์ (p=.001) ส่วนปัจจัยในระบบสังคมประกอบด้วยลักษณะที่พักอาศัย (p=.035) และบทบาทบุคลากรสุขภาพ (p=.037) การศึกษามีข้อเสนอแนะว่า ควรนำปัจจัยที่มีนัยสำคัญมาออกแบบกิจกรรมการพยาบาลสร้างนวัตกรรมหรือแนวปฏิบัติหรือวิธีการเยี่ยมบ้านที่เน้นให้ผู้เป็นโรคอ้วน ครอบครัว และชุมชนมีส่วนร่วมผลักดันการดำเนินกิจกรรมการจัดการโรคอ้วนในชุมชนอย่างจริงจัง แลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อสะท้อนและค้นหาประสบการณ์การจัดการโรคอ้วนที่ดีและจัดทำโครงการนำร่องที่เป็นร่วมมือระหว่างหน่วยงานสุขภาพโรงพยาบลและองค์กรในชุมชน

This survey research aimed to study the factors relating to the onset of obesity in adults in Thambon Bang Sao Thong Municipality based on the King's nursing theory. The study sample consisted of 391 adults, aged between 20 and 59 years old. The questionnaire was employed which consisted of personal characteristic and factors relating to obesity. The content validity was tested by 3 expertise and Cronbach's Alpha coefficient was 0.89. Data were analyzed by using descriptive statistics and Chi-square. The study was found that the onset of obesity was 57.54%. Most of them were female (76.44%), age between 50-59 years (32.44%), the parent were obese (44.44%), sedentary life style (67.11%), like soft-drink with sugar (22.22%), non exercise (53.96%), percent about obesity in high level, use convenience instrument (96.89%), live on or more than the second floor (58.22). Their family, co-worker, health personnel and personnel in community involved the obesities to control their weight on low level, while the workplace involved the obesities to control their weight in the lowest level. The factors which statistically affected to the onset of obesity were as follows: First, as for personal factors, education, had underlying disease, whose siblings or parents were obesity, eating behavior, and heredity. Second, in terms of social system factors, it was discovered that the subjects who lived on the ground floor were also twice more likely to have obesity than those who lived on the second floor or higher and public health personnel role were associated with onset of obesity with significance. The recommendations were health personnel should employed the significant factors to design nursing activities, create health innovation or guideline or home visit which strongly participate between the obese person, families, and community. Also, the sharing well experiences related to obese management and pilot project which coordinate among health organizations in many levels should be processed.